Kievitsbloem, witte variant |
Het was in 1898 dat er voor het eerst geschreven werd over deze bijzondere lelie. In de Levende Natuur schrijft de heer Mulder dat er bij het Hoornsche Diep, tussen Groningen en Haren wilde Kievitsbloemen bloeien. De heer Fiet uit Haren voegt er nog aan toe "“Die de kievitsbloemen te Haren wil zoeken, neme de wandeling van Haren naar Paterswolde en bij de brug, die over 't Hoornschediep ligt, vindt hij ze in menigte”. Kinderen plukten grote boeketten en tientallen jaren was deze vindplaats geliefd excursiedoel voor de Natuurhistorische Vereniging in Groningen. Opvallend was toen al dat deze Groningse kievitsbloemen bijna allemaal wit waren en er slechts enkele paarse-gevlekte voorkwamen. Europees gezien is dat eigenlijk altijd andersom, de witte worden wel veel gekweekt maar op zijn natuurlijke groeiplaats, uiterwaarden van rivieren, wordt de witte variant maar zelden gevonden.
Kievitsbloem, rood-gevlekte variant, niet in Oosterland, wel algemeen in het IJsseldal bij Hasselt |
Ondanks de dikke kleilaag op het veen van de polder verdroogt het gebied na de oorlog steeds verder. Winterse overstromingen met mineraalrijk Drents water konden de polder niet meer bereiken doordat de Oude Aa letterlijk geamputeerd werd van zijn moederstroom. Opborrelend, ijzerrijk kwelwater werd door het Groningse waterleidingbedrijf weggepompt om te dienen als drinkwater. Zuur water uit het Friesche Veen houdt de polder nat maar hier zat de Kievitsbloem niet op te wachten. De veel voorkomende paars-gevlekte vorm is inmiddels uitgestorven in de polder Oosterland. De witte komt er nog voor maar elk jaar worden er minder bloeiende planten geteld. Van de witte overvloed zijn in 2012 slechts 15 exemplaren over.
Witte Kievitsbloem, Oosterland (foto Jacob de Bruin, Natuurmonumenten) |
Witte Kievitsbloem, Oosterland (foto Jacob de Bruin, Natuurmonumenten) |
Inmiddels is de Oude Aa weer aangesloten op de Drentsche Aa en leven brengend water zou de laatste Witte Kievitsbloemen in de wintermaanden kunnen bereiken. Als ook de grondwaterstand omhoog gebracht zou kunnen worden, de kwelstromen weer op gang komen en het zure veenwater niet langer de polder zou bereiken zou er nog een laatste kans zijn voor de zeldzame Witte Kievitsbloem. Wat echter nog ontbreekt is overeenstemming tussen natuurbeheerders en eigenaren / gebruikers.
Deining om de Kievitsbloem laat weer eens zien dat in Nederland nog steeds soorten kunnen uitsterven doordat de gulden middenweg tussen natuur en economie niet gevonden wordt.
Informatie:
Floron Nieuwsbrief 2004
Natuurvisie Lappenvoort - Oosterland 2008 (Natuurmonumenten)
De laatste witte kievitsbloem (Nationaal Park Drentsche Aa)
Harener Weekblad 24 april 2012
En luister naar Alje Zandt, voorlichter Natuurmonumenten op RTV Drenthe / YouTube.
Een goed en helder betoog voor de Witte Kievitsbloem. Het is te hopen dat er dusdanige maatregelen getroffen worden, dat de laatste exemplaren het gaan redden.
BeantwoordenVerwijderenGoed dat je hier aandacht aan besteedt!!
Natuurkieker Coby
Met eenige regelmaat lees ik je logs met veel plezier . En moet zeggen je leverd veel achtergrond informatie. Een heel mooi logje over de kievitsbloem. Een pracht van een voorjaars bloeier. Vooral de foto's genomen met de groothoek van onderen zijn wonderschoon.
BeantwoordenVerwijderengr Frans
Een warm pleidooi voor deze prachtige bloem. Ik vind beide soorten prachtig en hoop dat ze kunnen overleven in ons land.
BeantwoordenVerwijderengroeten, gonnie
Moi, Kees,
BeantwoordenVerwijderenCultuur en natuur altijd strijd. Overigens was het niet alleen de verdroging maar zeker ook het armenvol plukken zoals je al schreef. Na de pluk krijgt de bol geen kans meer om zich te ontwikkelen en is voor altijd verloren. Ik ben bang dat mijn geboorte ook schuldig is geweest aan het verdwijnen van een aantal kievitsbloemen. Op het kastje naast mijn moeders kraambed aan de Hoornschedijk stond een vaasje met witte kievitsbloemen, geplukt door mijn vader, uit het weilandje bij de brug.
Groet, Ubel.
Hoi Kees
BeantwoordenVerwijderenLaten we hopen dat een nieuw kabinet de waarde van de natuur hoger inschat..
investeren in natuur is investeren in de toekomst..
De natuur heeft geen mens nodig...Maar de mens wel de natuur.
Prachtig stukje Kees
Groetjes Henk
Hoi Kees,
BeantwoordenVerwijderenik kan me ook niet heugen een witte koekoeksbloem gezien te hebben.Het zou eeuwig zonde zijn als deze bloem zou verdwijnen.
Heel mooi dat je hier aandacht aan besteed.
groetjes, Helma
Interessant, ik wist niet dat witte koekoeksbloemen bestaan en heb ze nooit gezien. Bedankt voor deze oproep, Kees!
BeantwoordenVerwijderenGroeten, Marion
Wat zitten er toch een hoop mensen te suffen met hun koekoeksbloem! Lezen mensen en goed kijken, anders leer je het nooit! Mooi dat de Kievitsbloem ook bij jullie te vinden is Kees. En je hebt hem er prachtig opstaan.
BeantwoordenVerwijderenPrachtig bloemetje is dit toch! Ik vind vooral de laatste twee opnames vanuit een orignele hoek gemaakt.
BeantwoordenVerwijderenGroet
Loes
Mooie foto's, Ik kom zeker vaker kijken. Ik heb uw blog geplaatst op mijn bloglijst. Misschien vind u het leuk om mijn weblog (in het engels) ook eens te bezoeken. Ik fotografeer onder andere natuur.
BeantwoordenVerwijderenMet vriendelijke groet
Robert
Gelukkig zijn er nog veel kievitsbloemen , ook witte, te zien in de Hortus!
BeantwoordenVerwijderen