Doorgaan naar hoofdcontent

Nederland zoemt, deel 1

Rosse metselbij, een gelukkig huwelijk in de Azalea
2012: het Jaar van de Bij en dat zullen we weten ook hebben ze in Groningen bedacht.Met het motto Groningen zoemt worden een jaar rond activiteiten aangeboden om burgers en buitenlui te interesseren voor het bijzondere leven van wilde bijen. Kijken, ontdekken en verwonderen zou uiteindelijk tot gevolg moeten hebben dat we meer oog krijgen voor deze bijzondere insecten en misschien zelfs de achteruitgang van Neerlands bijenstand vertragen of zelfs ombuigen naar een hernieuwde groei. Met een knipoog naar Groningen zoemt zal in deze blog met de titel "Nederland zoemt" verschillende keren lens en loep gericht  worden op gewone of juist bijzondere aspecten van het wilde bijenleven. In tuin of plantsoen maar ook in natuurreservaten die als bijenpareltjes door ons land verspreid liggen.

Aardhommel, koningin, even uitrusten op een warme berk
Hommels hebben haast. Terwijl de eerste krokus nog maar nauwelijks bloeit vliegen de eerste koninginnen van de Aardhommel al rond. Eiwitrijk stuifmeel, daar is het hun om te doen. Voedsel voor de eerste nakomelingen in het nieuwe jaar. Zij moeten er straks voor gaan zorgen dat de nieuwe kolonie groeit en uiteindelijk leidt tot een bruiloft van een nieuw koningspaar. Voor hem een korte vreugd, voor haar voorbode van een lange, koude winter maar ook met nieuw leven voor het volgend jaar.

Vosje, vrouwje beladen met bessenstuifmeel

Vosje, mannetje, luierend in de zon
Begin april bloeien de bessenstruiken overvloedig en dat betekent werk aan de winkel voor het Vosje. Zij voorzien van een mooie roodbruine pels, hij in het zwart met een mooie witte snor. Ogenschijnlijk met weinig oog voor elkaar, zij is druk bezig met verzamelen van stuifmeel en hij zoemt wat rond op zoek naar suikerrijk nectar. Nestelen doen ze, net als alle zandbijen, bij voorkeur in de grond.

Grijze zandbij, mannetje

Grijze zandbij,vrouwtje voor haar hol

Grijze zandbij, vrouwtje op wacht
Vosjes behoren bij de Zandbijen. Ga eens op zoek naar een een Grijze Zandbijenkolonie op een zandige walletje en je ontdekt direct waarom ze juist deze naam gekregen hebben. Efficiënt en  snel zie je ze onder de grond verdwijnen.Even meekijken? Klik dan op deze link naar een YouTube filmpje van deze Grijze Zandbijen. Eerst wordt een lange gang uitgegraven en daarna verandert de graafmachine in een snelle vrachtwagen. Richting bloeiende wilgen en snel weer terug naar het nest om alweer een lading stuifmeel af te leveren.

Grote bloedbij, betrapt na overval op nest van Grijze Zandbij

Roodharige wespbij op de uitkijk naar Grijze Zandbij of Asbij

Het leven van Zandbijen is echter niet alleen rozengeur en maneschijn. Grote insecten eters zijn in het vroege voorjaar nog niet op zoek naar een smakelijk hapje voor hun eigen kroost. Veel gevaarlijker zijn echter de ninja's onder de bijen. Bloed- en wespbijen liggen letterlijk op de loer om het ouderlijk huis te overvallen. Geen brute aanval maar rustig afwachtend tot de woning verlaten is. Snel naar binnen en weer weg zijn. Ongemerkt laten ze hun eigen ei achter in de voorraadkamer. Terwijl de jonge Zandbij rustig in zijn ei ligt te rijpen kruipt de parasiet al uit zijn eigen dop en begint aan een ongekende schranspartij. Eten tot hij er letterlijk bij neervalt, niets blijft er over. Verhongerd sterft de jonge zandbij terwijl de vette larf van de Bloedbij verzadigd op zijn rug ligt, zich verpopt en het volgend jaar uitvliegt voor een volgende aanval.

Nederland zoemt, het bijenjaar is begonnen. Ook eens naar bijen kijken? Volg dan de activiteitenkalender van het Jaar van de Bij. Of klik op één van de links naar de vanaf 2011 op deze blog gepubliceerde bijdragen over wilde bijen.

* Versuikerde voorjaarsbode in Haren (Rosse Metselbij)
* Bijzondere behuizing in Haren (Klokjesdikpoot en Grote klokjesbij)
* Uitverkoop op het Balloërveld (Honingbij)
* Eenzaam maar niet alleen (o.a. Heidezijdebij en zijn broedparasiet Heideviltbij)

Voor al deze blogs heb ik hulp gekregen van wilde bijenexpert Anne-Jan Loonstra die altijd maar weer bereid was om mijn foto's van een passende naam te voorzien.

Reacties

  1. Hoi,Kees,
    Ja het zoemt er al weer lekker op los. Het is zelfs met een regenbuitje nog niet voorbij, vooral de dikke aardhommels blijvenmaar door gaan. Ook de vosjes doen het goed in mijn tuin.
    Groet, Ubel.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Fijn dat je in het jaar van de Bij zoveel aandacht aan Bijen wilt geven.
    Leerzame blog met veel interessante informatie en duidelijke foto's.
    De Grijze Zandbij kende ik, maar bijvoorbeeld Bloed- en wespbijen niet, dus mooi dat
    je er foto's van laat zien, nu kan ik er extra op letten.
    Prachtig filmpje van de Grijze Zandbijen.
    Ik ben benieuwd wat er verder voorbij zal gaan komen dit jaar aan bijensoorten.
    Leerzaam allemaal bedankt!
    NAtuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wat een interessante serie Kees, en de titel verraadt dat er nog meer komt.
    Een bloedbij heb ik vorig jaar eens gezien, en toen wat info op gezocht, dus daar wist ik al iets van. Toevallig wees iemand me vandaag op een plek waar zandbijtjes zitten, bij beter weer lig ik daar dus met mijn macrolens ;-)
    Bedankt voor deze mooie serie
    Groet
    Loes

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Veel soorten en er zijn er nog veel meer waarschijnlijk. Ik ken het verschil tussen bij wesp en hommel, ik ken verschillende hommelsoorten maar daar houdt het bij mij dan op. Heel interessant om hier iets meer te lezen en hopelijk te leren (het wil niet meer zo beklijven). Leuk dat er nog meer delen volgen
    groeten, Gonnie

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Mooie serie, Kees, ik heb weer wat geleerd van je, dank je.
    Super interessant, groeten, marion

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Prachtige serie Kees. Heel informatief met prachtige scherpe foto's. Wat zijn er veel soorten hommels zeg.

    Gr. Nicole

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hà Kees, toch eens beter letten op deze bijzondere zoemertjes.
    Boeiende informatie en fraaie foto`s,
    groetjes Greet

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Prachtig deze verzameling bijen. Interessant en voorzien van hele mooie foto's.
    groetjes Ghita

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Hai Kees,

    Zo, ik heb mijn leermomentje weer gehad voor vandaag;-)
    Een bij was voor mij een bij en een hommel een hommel, maar ik ben door jou
    weer even met mijn neus op de feiten gedrukt.
    Zucht, sinds ik al dit soort blogs bezoek, moet ik zoveel onthouden.
    Prachtige leerezame serie.

    Groet,
    René

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Prachtig logje Kees..En heel leerzaam..
    Met prachtige foto's en tekst..
    Groetjes Henk

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Ja het komt langzaam op gang Kees. Helaas is er hier geen zand en dus ook de zandbij ontbreekt hierdoor en dat terwijl het zeker ook een prachtig insectje is om zoals je laat zien een aantal mooie macro's van de maken...

    BeantwoordenVerwijderen
  12. De eerst foto prachtig vind ik die
    Het is ook wel een leerzaam blog geworden
    wist niet dat dit het jaar van de dij is
    Hoop alleen dat ze bij mij niet weer op zolder komen zitten want dan kunnen ze niet de weg terug vinden en sterven allemaal
    groetjes jacky

    BeantwoordenVerwijderen
  13. gaaf zeg die grijze zandbij,vooral die laatste!

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet alle

Alpenvlinders

Tschiertschen, Joch alp Bijna twee uur in de middag, de zon staat hoog aan de hemel. Even op de rug, de ogen dicht, de neus vol bloemengeuren, luisterend naar het klingelen van koeienbellen lager op de helling. Het leven is goed op de alpenweiden boven Tschiertschen. Inner Urden, Mattjischhorn, Jochalp, Ochsenalp, nu zijn het alleen nog maar vakantie herinneringen. Koninginnepage Als de ogen weer open gaan is de lucht vol gefladder. Alles beweegt, kleuren flitsen langs het zwerk. Verdwazing lijkt toe te slaan maar na even knipperen met de ogen kom je weer terug op de berg. Het zijn tientallen, nee honderden vlinders die bezig zijn met hun dagelijkse werkzaamheden. Fladderend van bloem naar bloem voor een slok nectar. Of alleen maar denken aan de verdediging van hun territorium en tegelijkertijd de dames overtuigen van hun uitzonderlijke capaciteiten. Zoals die mooie Koninginnepage die steeds maar weer op het pad ging zitten. Gele Luzernevlinder Zuidelijke luzern

Bloedzuigers, onbekend en bijzonder

Gewone bloedzuiger (Haemopis sanguisuga) met Groene Kikker (Orvelte) Bloedzuigers, alleen het woord al jaagt velen de stuipen op het lijf. Beelden van grote glibberige monsters die met honderden komen opzetten om het laatste druppeltje levensbloed op te zuigen. Voldoende reden om eens naast een boerensloot te gaan zitten en op zoek te gaan naar deze spannende creaturen. Een paar halen met een net zijn vaak al voldoende om enkele te verschalken. Gezoomde clepsine (Hemiclepsis marginata), Kardinge Wat dan vooral opvalt is dat ze wel glibberig zijn maar helemaal niet groot. Enkele centimeters, daar houdt het meestal wel mee op. Dan maar eens proberen of ze nu echt geïnteresseerd zijn in mijn bloed. Even een vinger er voor houden en ze grijpen zich met hun zuigschijf aan mond en achterlijf al snel vast. Maar in plaats van schrapen om door het vel te komen gaan ze alleen maar aan de wandel, terug naar het water.veel van onze Nederlandse bloedzuigers zijn vooral op zoek naar slak