Doorgaan naar hoofdcontent

Leven op een koeienvlaai

Hoornaarroofvlieg
Biologen zoeken naar leuke waarnemingen op de meest bijzondere plaatsen. Sommigen zitten letterlijk in de put, turend naar varentjes. Anderen zakken verlekkerd in een koeienvlaai, als een strontvlieg aangetrokken door de geur. Turend naar kleine beestjes, genietend van de mooiste paddenstoeltjes die juist daar hun paradijsje vinden.
Strontvlieg


Vergadering gewone mestkever


Mestkever in actie

Driehoornmestkever

Sphaeridium scarabeoides, een waterkever levend in de mest

Roep mest en vraag naar een toepasselijk insect en het antwoord is mestkever. Dat er allerlei soorten zijn is voor de meesten onbekend. Gespecialiseerd in verschillende soorten uitwerpselen maar ook elk weer op hun eigen manier levend van wat een koe achtergelaten heeft. Er zijn zelfs kevers die bij de grote familie van de waterkevers behoren en letterlijk rondzwemmen in de koeienpoep (Sphaeridium soorten). Maar het is niet alleen direct voedsel voor volwassen of jonge insecten. Viltvliegen, bijvoorbeeld. Die komen voor een heerlijk slokje mestvocht, aal volgens de kruiswoordpuzzels.

Kleefsteelstropharia

Franjevlekplaat

Spitse vlekplaat

Mijn aandacht is de laatste weken vooral getrokken door paddenstoeltjes, groot, klein en nog veel kleiner. Zelden gevonden op uitwerpselen van vleeseters maar vooral verzot op vezelrijke flatsen van koeien of paarden. Sommigen gaan voor cellulose uit de celwanden van grassen, anderen kiezen voor stevige kost en smullen van resten lignine (hout). Voor de wandelaars in natuurgebieden zijn het vooral de inktzwammen, vlekplaten en de kleefsteel stropharia's die groot genoeg zijn om niet te missen. Net als alle andere mest bewonende paddenstoelen zaten hun sporen al in het afgegraasde gras. Stevig verpakt in een miniatuur pantsertje en klaar om te kiemen zodra de flats het lijf verlaten heeft.

Kogelschieter

De meest bizarre mest schimmel is de gewone kogelschieter. Verwant aan de broodschimmel is het één van de eerste die verschijnt maar om ze te zien moet je letterlijk met de neus in de koeienpoep duiken. Zo klein zijn ze. Eerst is het een geel bolletje van net een millimeter en daarna een glanzend kraaltje op een doorzichtig steeltje. Waterdruk zorgt er voor dat het kraaltje met sporen tot wel twee meter weggeschoten kan worden. Prachtige beelden van schietende Pilobolus schimmels zijn te zien op Business Insider. Als je niet oppast kun je getroffen worden door het wegschietende sporenpakketje want de snelheid is hoger dan een kogel uit een geweer.

Oranje mestschijfje

Dwergborstelbekertje

Wat groter zijn allerlei miniatuur zwammetjes uit de grote groep van de Zakjeszwammen. Oranje mestschijfjes zijn het meest algemeen. Maar tussen deze verzameling oranje stippen zijn vaak ook andere soorten te vinden. Het dwergborstelbekertje bijvoorbeeld. Slechts een paar millimeter en woest behaard. Mestborstelbekertjes zijn al wat groter maar blijven nog steeds ver achter bij de vlekplaten die hierboven getoond werden.

Sta eens stil bij een koeienflats en verbaas je over het rijke leven in en op de poep.

Reacties

  1. Hoe is het eigenlijk mogelijk dat wij haast allemaal zomaar aan z,on mooie vlaai voorbij kunnen lopen

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ha poep is nou niet het eerste waar je aan denkt om voor op je knieen te gaan, maar wat een boeiende beestjes en andere leen is er op te vinden. Boeiend verteld en prachtige opnamen. Bij de eerste foto heb je je denk ik even verkeken, daar zie ik een hoornaarroofvlieg...ook een poepminnaar.
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank Coby voor de correctie. Viltvlieg en Hoornaarroofvlieg lijken erg op elkaar maar bij de eerste foto zie je duidelijk de steeksnuit en de grote snor van een echte Hoornaarroogvlieg.

      Verwijderen
  3. Hallo Kees, wat een prachtige serie en fijn dat je ook mijn kennis op deze manier bijspijkert.
    Groeten,
    Roos

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Wat bijzonder om weer te zien en te lezen Kees.
    Ik zie hier kevertjes maar ook mechanisme die ik zelf dus nog nooit gezien heb.
    Ik moet eerlijke zeggen dat ik nou ook neit zo gauw een mestvaalt aan het inspecteren ben hihi....
    Misschien toch maar eens door de knieën als ik dit zo zie.
    Heel boeiend.
    Groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet alle

Alpenvlinders

Tschiertschen, Joch alp Bijna twee uur in de middag, de zon staat hoog aan de hemel. Even op de rug, de ogen dicht, de neus vol bloemengeuren, luisterend naar het klingelen van koeienbellen lager op de helling. Het leven is goed op de alpenweiden boven Tschiertschen. Inner Urden, Mattjischhorn, Jochalp, Ochsenalp, nu zijn het alleen nog maar vakantie herinneringen. Koninginnepage Als de ogen weer open gaan is de lucht vol gefladder. Alles beweegt, kleuren flitsen langs het zwerk. Verdwazing lijkt toe te slaan maar na even knipperen met de ogen kom je weer terug op de berg. Het zijn tientallen, nee honderden vlinders die bezig zijn met hun dagelijkse werkzaamheden. Fladderend van bloem naar bloem voor een slok nectar. Of alleen maar denken aan de verdediging van hun territorium en tegelijkertijd de dames overtuigen van hun uitzonderlijke capaciteiten. Zoals die mooie Koninginnepage die steeds maar weer op het pad ging zitten. Gele Luzernevlinder Zuidelijke luzern

Bloedzuigers, onbekend en bijzonder

Gewone bloedzuiger (Haemopis sanguisuga) met Groene Kikker (Orvelte) Bloedzuigers, alleen het woord al jaagt velen de stuipen op het lijf. Beelden van grote glibberige monsters die met honderden komen opzetten om het laatste druppeltje levensbloed op te zuigen. Voldoende reden om eens naast een boerensloot te gaan zitten en op zoek te gaan naar deze spannende creaturen. Een paar halen met een net zijn vaak al voldoende om enkele te verschalken. Gezoomde clepsine (Hemiclepsis marginata), Kardinge Wat dan vooral opvalt is dat ze wel glibberig zijn maar helemaal niet groot. Enkele centimeters, daar houdt het meestal wel mee op. Dan maar eens proberen of ze nu echt geïnteresseerd zijn in mijn bloed. Even een vinger er voor houden en ze grijpen zich met hun zuigschijf aan mond en achterlijf al snel vast. Maar in plaats van schrapen om door het vel te komen gaan ze alleen maar aan de wandel, terug naar het water.veel van onze Nederlandse bloedzuigers zijn vooral op zoek naar slak