Doorgaan naar hoofdcontent

Raadsels rond knoppergallen

Knoppergal op zomereik

Een jaar natuurpresentaties in woorden - dag 351

De hittegolf is voorbij en de herfst klopt aan de deur. En hoewel gallen het jaar rond te vinden zijn breekt nu de tijd aan voor veel grotere blad- en knopgallen op eiken. Gister was dat al te goed te merken in Tilburg. Bladeren van zomereiken zijn gewoon zwaar van de duizenden satijnen knoopjesgallen, plaatjesgallen en lensgalletjes. En als er dan ook nog een paar galappels en stuitergallen tussen zitten wordt het helemaal een droevig gezicht. Maar de boom leidt er niet onder, in tegendeel. Het blad blijft gewoon groen ondanks het feit dat er een continue sapstroom richting de gallen en hun bewoners gaat. Nog opvallender zijn de duizenden knoppergallen op afgevallen eikels. Totaal verwrongen en vergroeide napjes omhullen het jonge eikeltje bijna geheel. Ook in deze gal leeft een larfje van een bladwesp. Over enkele maanden zal zij uitkomen en dan begint het grote raadsel. Galwespen op eik hebben altijd twee verschillende generaties per jaar. Uit de herfstgallen komen alleen dames, uit de voorjaarsgallen beide geslachten. En laat nu de knoppergalwesp bij voorkeur zijn voorjaarsgeneratie opgroeien uit bloemgalletjes op een andere eikensoort, de moseik. In stadsparken worden ze wel eens aangeplant maar het is geen inheemse boom. Toch breidt de knoppergal zich razendsnel uit. Zou het kunnen dat de voorjaarsgeneratie nu uit zomereik bloemetjes komt? Of wordt deze generatie gewoon overgeslagen? Gallenkenners weten het antwoord nog niet.


Reacties

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet alle

Alpenvlinders

Tschiertschen, Joch alp Bijna twee uur in de middag, de zon staat hoog aan de hemel. Even op de rug, de ogen dicht, de neus vol bloemengeuren, luisterend naar het klingelen van koeienbellen lager op de helling. Het leven is goed op de alpenweiden boven Tschiertschen. Inner Urden, Mattjischhorn, Jochalp, Ochsenalp, nu zijn het alleen nog maar vakantie herinneringen. Koninginnepage Als de ogen weer open gaan is de lucht vol gefladder. Alles beweegt, kleuren flitsen langs het zwerk. Verdwazing lijkt toe te slaan maar na even knipperen met de ogen kom je weer terug op de berg. Het zijn tientallen, nee honderden vlinders die bezig zijn met hun dagelijkse werkzaamheden. Fladderend van bloem naar bloem voor een slok nectar. Of alleen maar denken aan de verdediging van hun territorium en tegelijkertijd de dames overtuigen van hun uitzonderlijke capaciteiten. Zoals die mooie Koninginnepage die steeds maar weer op het pad ging zitten. Gele Luzernevlinder Zuidelijke luzern

Bloedzuigers, onbekend en bijzonder

Gewone bloedzuiger (Haemopis sanguisuga) met Groene Kikker (Orvelte) Bloedzuigers, alleen het woord al jaagt velen de stuipen op het lijf. Beelden van grote glibberige monsters die met honderden komen opzetten om het laatste druppeltje levensbloed op te zuigen. Voldoende reden om eens naast een boerensloot te gaan zitten en op zoek te gaan naar deze spannende creaturen. Een paar halen met een net zijn vaak al voldoende om enkele te verschalken. Gezoomde clepsine (Hemiclepsis marginata), Kardinge Wat dan vooral opvalt is dat ze wel glibberig zijn maar helemaal niet groot. Enkele centimeters, daar houdt het meestal wel mee op. Dan maar eens proberen of ze nu echt geïnteresseerd zijn in mijn bloed. Even een vinger er voor houden en ze grijpen zich met hun zuigschijf aan mond en achterlijf al snel vast. Maar in plaats van schrapen om door het vel te komen gaan ze alleen maar aan de wandel, terug naar het water.veel van onze Nederlandse bloedzuigers zijn vooral op zoek naar slak