Doorgaan naar hoofdcontent

Brabantse herfstnatuur

Kampina

De week van de bioloog - 8

November begon als een achtbaan. Spanning rond corona maatregelen waardoor alle colleges na woensdag weer online moeten maar ook een sensationele ontknoping van de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Maar na ijskoude nachten volgden prachtige dagen met de mogelijkheid om heerlijk te genieten van een exceptioneel warme herfst. 


Kampina, zandruggen en vennen


Heidelucifer

De Kampina leek buiten de fietsroutes verzonken in diepe mijmeringen. Op een enkele graspieper na liet geen vogel zich horen. Klapeksters zijn al gesignaleerd maar waren nog niet te zien. Net buiten het heide gebied klonk wat rustig "ge-tsjak" van een enkele kramsvogel. Maar het mooist waren toch de rode heidelucifers. Bijna vlammend rood in de lage zon stonden hun apotheciën te blinken. Het zijn voortplantingsorgaantjes van de schimmel component van deze bijzondere organisme. De algjes liften wel mee met de vegetatieve voortplanting maar deze schimmelsporen mogen kennelijk zelf op zoek gaan naar een groen vriendje die voor hun suikers kunnen maken.

Nevelzwam

Altijd wijs ik excursiedeelnemers er op dat ze paddenstoelen vooral van de zijkant of zelfs van onderen moeten fotograferen. Voor deze nevelzwam uit de omgeving van Hilvarenbeek vergeet ik echter bewust mijn  eigen advies. Dit is zoals je ze ziet. Een grijze, soms wat gewelfde pannenkoek die bijna op het afgevallen blad lijkt  te liggen. In werkelijkheid zit er een dikke steel onder maar omdat deze zwam pas verschijnt als er al veel blad van de bomen gevallen is lijkt deze bijna onzichtbaar. Nevelzwammen zijn voorbodes van de naderende winter. Een nachtvorstje, zoals vorige week, doet ze niets. Samen met spekzwoerdzwammen, fluweelpootjes en gele trilzwammen zijn het echte vertegenwoordigers van de late herfst.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet alle

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnavel z

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan