Op jacht naar Jagers met Delta Safari

MS Neeltje Jans

 Zondagochtend 19 oktober, half zeven 's ochtends. Een donkere wade ligt over het zwarte water van de Oosterschelde. Vanaf de Zeelandbrug nadert een spoor van dubbele lampen, allen met slechts één doel: de Roompotsluis. Bijna magisch wordt een kleine stoet, zwijgende en nauwelijks ontwaakte, lieden aangetrokken door de lampen van een oud vissersschip; de Neeltje Jans. Op de kade een vrolijke vrouw die iedereen hartelijk welkom heet.

Delta Safari, "chummen" = geen eendjes maar zeevogels voeren

Delta Safari speurt geregeld met haar gasten naar bijzondere zeevogels voor de Nederlandse en Belgische kust. Op deze herfstige zondag lijkt het weer optimaal. Eerst een stevige bries uit het zuiden en in de loop van de middag zou de wind kunnen aantrekken tot een lichte westerstorm. Om er voor te zorgen dat er meer dan alleen meeuwen achter de boot mee zullen vliegen wordt urenlang een niet aflatende stroom geurend visafval over de golven gestrooid.

Marko Oudenaarden, oprichter en eigenaar van Delta Safari, creëerde meteen al een aangename spanning aan boord. Na een week zuidenwind hebben we kans op Vale Pijlstormvogels! Vanuit de Atlantische Oceaan meegevoerd door het Kanaal en misschien in optimaal licht langs onze lenzen vliegend. Noordelijke Jagers zouden zeker mogelijk zijn maar Kleine Alken zullen door de overheersende windrichting linea recta naar Schotland gevlogen zijn.

Ochtendgloren boven de Noordzee

Ontbijt voor Kleine Mantelmeeuwen

De dag begint met een oogverblindend mooie zonsopgang. In het nog grauwe licht komen de eerste Kleine Mantelmeeuwen, Kokmeeuwen, Storm- en Zilvermeeuwen ons begroeten.

Grote Jager

Grote Jager, jonge vogel

Middelste Jager, niet echt fotogeniek maar beter was liet de vogel zich niet zien

En dan schalt over het houten dek de kreet: JAGER!!!. Een bruin gekleurde meeuw scheert ver van de railing over de golven. Zonder ons een blik te gunnen op zijn bijzondere postuur verdwijnt het dier achter de horizon. Kenners hebben echter al voldoende gezien: een Middelste Jager! Zij zagen de kenmerkende dubbele vlek op de dekveren. Uren later, ver voorbij het Belgische windmolenpark, zullen er nog enkele volgen. Het zijn Russen die tijdens de broedtijd genieten van malse lemmingen en andere meeuwensoorten. Later in het jaar zijn het echte zeeschuimers die de noordelijke Atlantische Oceaan als restaurant gebruiken. Grote Jagers zijn echter duidelijk in de meerderheid. Geregeld duiken ze op in de meeuwenzwerm op zoek naar meevliegende Jan van Genten. Waar zij duiken is altijd wat te halen. Grote witte vleugelvlekken op een verder bruin kleed en een spanwijdte van een Kleine Mantelmeeuw maken de soort gemakkelijk herkenbaar. Ondertussen stijgt de spanning: zou er ook nog een Kleine Jager opduiken? Geregeld werd de soort genoteerd en vervolgens weer doorgestreept. Maar dan bast de stem van de expert: zeker een Kleine Jager. Niet alleen met strepen op de vleugels maar ook met een vlakkere buik en een wat fladderende vlucht.

Jan van Gent

Jan van Gent, een jong die zijn eerste herfst beleefd 

Eén, twee, plons - Jan van Gent op jacht

Voor de fotografen is het spektakel van de vele Jan van Genten een bijna nog grotere uitdaging. Alle kleurgroepen verzamelen is geen probleem. Vanaf de allerjongste bruine vogels via de tweede en derde jaargang tot aan de helder witte volwassen exemplaren zijn aanwezig. Maar het gaat natuurlijk om de ultieme duik vast te leggen. Een krassende gentenroep en dan rechtstandig het water in. De jongste vogels bakken er niet veel van. Misschien geschrokken van het zilte nat proberen ze zo snel mogelijk weer boven te komen. Verbaasd kijken ze bijna scheel naar hun snavelpunt. Waar doen we dit voor als er toch niets in zit? Ondertussen probeert een oudere vogel een complete vissenkop naar binnen te schrokken. Tientallen meeuwen storten zich als kamikaze piloten bovenop hem of haar. Nu is het zaak vast te houden of snel op te stijgen. Maar als zwaargewicht is dat best een probleem. Menig Gent ziet dan ook zijn onverwachte maal in een meeuwenmaag verdwijnen.

Pontische Meeuw

Drieteenmeeuw

Terwijl de neus van de Neeltje Jans weer in de richting van de haven wijst wordt de balans opgemaakt. De storm is meegevallen hoewel een enkeling toch de vissen gevoerd heeft. Pijlstormvogels zijn niet gezien maar het trio Jagers maakt de tocht tot een groot succes. Dwergmeeuwen, Drieteentjes, Pontische- en Geelpootmeeuw, Zwartkop- en Kokmeeuw, Grote- en Kleine Mantelmeeuw, Noordse Stern en zelfs trekkende Veldleeuwerikken, Vinken en Spreeuwen staan op de ieders lijstje.  Terwijl de trossen vastgemaakt worden maakt iedereen zich op voor een afscheid van Delta Safari. Een onvergetelijke dag die door velen opnieuw beleefd kan worden tijdens het bekijken van honderden, misschien wel duizenden, digitale beelden.

Meer lezen over zeevogeltochten? Klik dan op Zeevogelfeest voor een impressie van een tocht met Vogelbescherming in de omgeving van Texel.