Doorgaan naar hoofdcontent

Fruitige verspreiding

De week van de bioloog 5

Alweer een week voorbij, Nederland in een halve lock-down en de angst voor een klein, bijna of helemaal biet levend wezen genaamd Sars-Covid-2 grijpt weer om zich heen. Of we daarmee beseffen dat we toch echt een integraal onderdeel zijn van de natuur blijft de vraag. Voor mij als bioloog was het echter meer een week van vooruit kijken naar volgende colleges, veldcursussen flora en fauna 2021 en vooral genieten van de herfst. Steeds meer paddenstoelen verschijnen, het aantal zingende Scandinavische roodborstjes lijkt elke dag meer te worden en de tuin staat weer vol vruchten.

Hokjespeul

In Nederland zeer zeldzaam maar op kalkrijke heuvels en bergen op veel plaatsen te vinden: de hokjespeul. Familie van de lupine maar nooit fier rechtop. Kruipend en daarmee zoveel mogelijk vierkante decimeters afdekkend met groen. In zomerkostuum getooid met witte bloemtrossen, in de herfst gedecoreerd met groene peulen die uiteindelijk zwart worden. Wanneer dat gebeurt krimpen ze wat en laten zo de zaden met enige kracht wegschieten.

Pindakaasstruik, Clerodendron fargesii

Helblauw met rose, dat zou toch zeer aantrekkelijk moeten zijn voor vogels. Toch wordt deze Chinese struik niet bezocht door wolken spreeuwen of zwervende merels. Roze en geel zijn kleuren die wel door vogels gezien worden. Blauwe zaden ken ik uit de regenwouden van Queensland, Australië. Daar worden ze gegeten door enorme helmcasuarissen. Waarschijnlijk werkt deze struik op dezelfde manier. Zodra de zaden echt rijp zijn vallen ze op de grond en kunnen daar gevonden worden door op de bosbodem rondscharrelende vogels. Hollandse gevederde wezens weten niet goed raad met deze blauwe kralen en laten ze links liggen.

Vuurdoorn

Ook de Zuid-Europese vuurdoorn heeft zijn advertentie beleid helemaal op vogels gericht. Toch zal het nog wel enkele maanden duren voordat merels en een enkele spreeuw zich aan deze prachtige bessen waagt. De reden daarvoor is niet helemaal duidelijk. Misschien ligt het antwoord bij de sleedoorn. Zijn blauwe pruimpjes worden pas eetbaar na de eerste nachtvorst. Voor fijnproevers gaat daarmee het suikergehalte omhoog en daarmee ook de calorische waarde van deze vruchten.

In elke tuin of natuurgebied zijn in deze eerste herfstvakantieweek tientallen zaden en vruchten te vinden. Leuk om bij elk eens te kijken hoe zij zich verspreiden.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet alle

Alpenvlinders

Tschiertschen, Joch alp Bijna twee uur in de middag, de zon staat hoog aan de hemel. Even op de rug, de ogen dicht, de neus vol bloemengeuren, luisterend naar het klingelen van koeienbellen lager op de helling. Het leven is goed op de alpenweiden boven Tschiertschen. Inner Urden, Mattjischhorn, Jochalp, Ochsenalp, nu zijn het alleen nog maar vakantie herinneringen. Koninginnepage Als de ogen weer open gaan is de lucht vol gefladder. Alles beweegt, kleuren flitsen langs het zwerk. Verdwazing lijkt toe te slaan maar na even knipperen met de ogen kom je weer terug op de berg. Het zijn tientallen, nee honderden vlinders die bezig zijn met hun dagelijkse werkzaamheden. Fladderend van bloem naar bloem voor een slok nectar. Of alleen maar denken aan de verdediging van hun territorium en tegelijkertijd de dames overtuigen van hun uitzonderlijke capaciteiten. Zoals die mooie Koninginnepage die steeds maar weer op het pad ging zitten. Gele Luzernevlinder Zuidelijke luzern

Bloedzuigers, onbekend en bijzonder

Gewone bloedzuiger (Haemopis sanguisuga) met Groene Kikker (Orvelte) Bloedzuigers, alleen het woord al jaagt velen de stuipen op het lijf. Beelden van grote glibberige monsters die met honderden komen opzetten om het laatste druppeltje levensbloed op te zuigen. Voldoende reden om eens naast een boerensloot te gaan zitten en op zoek te gaan naar deze spannende creaturen. Een paar halen met een net zijn vaak al voldoende om enkele te verschalken. Gezoomde clepsine (Hemiclepsis marginata), Kardinge Wat dan vooral opvalt is dat ze wel glibberig zijn maar helemaal niet groot. Enkele centimeters, daar houdt het meestal wel mee op. Dan maar eens proberen of ze nu echt geïnteresseerd zijn in mijn bloed. Even een vinger er voor houden en ze grijpen zich met hun zuigschijf aan mond en achterlijf al snel vast. Maar in plaats van schrapen om door het vel te komen gaan ze alleen maar aan de wandel, terug naar het water.veel van onze Nederlandse bloedzuigers zijn vooral op zoek naar slak