Modderig leven in Moddergat

Modder in Moddergat, laag water op het Wad

Moddergat, een betere naam voor dit gehucht aan de Noordfriese kust is nauwelijks denkbaar. Achter de dijk dommelen enkele kleine huisjes in de zon, voor de dijk een eindeloze modderige vlakte. Rotganzen vliegen rondjes, tureluurs stappen tevreden rond in de prut en het slik blaast belletjes terwijl het water zich nog verder terugtrekt.

Moddergat, een streekdorp langs de zeedijk

Wadvlakte achter de dijk met een vervallen strekdam

Moddergat was eens een bruisend vissersdorp maar zou nooit meer herstellen van de grote ramp in 1883. Van de 22 trotse schepen kwamen er 18 nooit meer terug na een vliegende storm. Tot overmaat van ramp verschoof de vaargeul steeds verder naar het westen, Moddergat werd een vissersdorp zonder haven en zonder vissers. Forenzen en toeristen kwamen er voor in de plaats, genietend van prachtig gerestaureerde huisjes, het museum en vooral het fenomenale uitzicht over het wad.

Wadslakjes

"Weiland" van Kiezelwieren, er op grazende Wadslakjes

Kiezelwier (diatomee), 200 x

Mijn aandacht gaat echter richting het slik. Wat leeft er in, op en van de modder in Moddergat. Direct onder aan de dijk ligt het antwoord letterlijk voor het oprapen. Achtergelaten door de vloedstroom zakken de laarzen weg in een centimeters dik pakket schelpjes. Het zijn minuscule Wadslakjes geweest. Miljoenen diertjes, slechts 5 millimeter groot, die al grazend over en door het slik zijn gekropen. Ze zijn niet geïnteresseerd in zeekraal of zeewier. Zij gaan voor kiezelwieren. Als bruine mat zichtbaar op het drooggevallen slik. Pas met hulp van een microscoop is te zien dat het miniatuurtjes in een rechthoekige of puntige vorm zijn. Twee kiezelschaaltjes en daarbinnen het celplasma en organellen waarin de slak geïnteresseerd is.

Muiltje, bovenzijde

Muiltje, onderzijde, er in een klein Wadslakje

In het schelpengruis ligt een restant van een tweede grazer, een reus vergeleken met de Wadslakjes. Het is een Muiltje, een forse slak met een mutsvormig huis die alleen gewonden is aan de top. Aan de onderkant is een halfgesloten witte plaat zichtbaar als afsluiting van de schelp. Deze dieren zakken weg in het zachte slik van Moddergat, zij zoeken een wat steviger bodem als "weiland". Vermoedelijk is deze schelp door de stroming meegesleept en hier achter gelaten.

Bont gekleurde Nonnetjes

Kokkels

Platte slijkgaper

Tussen de Wadslakjes en overal in het slik verborgen liggen grotere schelpen van filteraars. Bont gekleurde Nonnetjes, gegroefde Kokkels en gladde schelpen van Platte Slijksgapers. Toen ze nog leefden zaten ze net onder de wadbodem verborgen. Met een inlaatsiphon als stofzuigerslang werd water naar binnen gehaald, gefilterd en zonder organische deeltjes weer naar buiten geblazen. Scholeksters, Strandlopers, Wulpen en Tureluurs zijn verzot op deze schelpdiertjes.

Oude strekdam, Moddergat

Mossel met zeepokken en Kokkels

Japanse oester

Vanaf de kust bij Moddergat steken kleine dammetjes van houten palen de zee in. Eens gebruikt om kwelders te beschermen tegen te sterke stroming of nieuw land te winnen zijn ze nu overgeleverd aan de tand des tijds. Verweerd, verbleekt en overal "begroeid" met Mossels en Japanse Oesters. Ook zij zijn filteraars maar leven niet ingegraven in het slik. Vastgehecht aan hout, stenen of elkaar kunnen ze stromend water uitstekend de baas en zijn daarmee verzekerd van een dagelijkse portie vers voedsel.

Modder in Moddergat, zelfs een monsterpotje wordt opgeslokt door het slik

Modder in Moddergat, leven in de prut. Voor een bioloog een bijzondere uitdaging.