 |
| Italiaanse orchis (Orchis italica), |
Turks fruit, een bundel impressies van een tweeweekse reis met Hamba Kahle Natuurreizen en de
Vereniging voor Veldbiologie (KNNV) door Zuidwest Turkije. In het tweede verhaal staat het orchideeën feest centraal.
Vanaf maart tot begin mei kleurt de Turkse kust roze en geel van tienduizenden orchideeën die met elkaar het voorjaar begroeten. Knollen van met name Orchis soorten werden weleens vergeleken met mannelijke testikels en zouden zo een link kunnen geven naar de Anatolische vruchtbaarheidsgodin Kybele. De Griekse Artemis volgde haar op, Romeinen noemden haar Diana maar nu is ze slechts historie en folklore. Moderne inwoners van dit schitterende land, hoe gastvrij ze ook zijn, hebben geen eerbied voor orchissen. Bij duizenden worden ze uitgegraven voor productie van salep, smaakstof voor ijs en limonade. Het bekende orchideeënreservaatje rond Hotel Silva Oliva (Lake Bafa) werd nog geen twee weken geleden beroofd van al zijn Italiaanse Orchissen.
 |
| Hyacintorchis (Barlia robertiana), Cicigli |
Het voorjaar start met de pompeuze en weinig gracieuze Hyacintorchis. Grof, groot en altijd een impressie geven dat de huisschilder tijdens zijn klus haastig weggeroepen werd. De groene grondverf is nog goed te zijn maar wat het verder moest worden blijft onduidelijk. In de laatste weken van april is er weinig meer van terug te vinden, alleen in het "bloemendorp" Cicigli stond er nog één in bloei.
 |
| Serapias bergonii, Adrasan |
 |
| Serapias feldwegiana, Sirince |
Tongorchissen zijn opvallende verschijningen in de bloeiende maquis vegetatie. Donker- tot grijsrode potloodjes, stijf in het gelid, hun muts zwierig omhoog gericht en een lange puntbaard afhangend naar de grond. Serapias bergonii is de meest algemene en verdwijnt pas als de geiten niets anders te eten hebben. Serapias feldwegiana vonden we alleen bij Şirince, tot in de twintigste eeuw een bijzondere Griekse gemeenschap en nu klein-Valkenburg bij Selçuk.
 |
| Ophrys sicula / Ophrys lutea ssp. minor, |
 |
| Ophrys lycia, Kaş |
 |
| Ophrys lyciensis, Lake Bafa |
 |
Ophrys reinholdii, Kaş
|
Spiegelorchissen (Ophrys) zijn een beruchte nachtmerrie voor elke botanicus. Tientallen soorten die sprekend op elkaar lijken, volgens sommige geleerde dames en heren slechts variëteiten, volgens anderen toch echt geschreven met hoofdletters als zelfstandige soorten. Onbegrijpelijk dat bestuivende insecten hier nog de weg in kunnen vinden. Wat het nog erger maakt is het feit dat Anatolië een oeroud landschap is waar elke berg zijn eigen leefgemeenschap kan hebben. De bekende gele Ophrys sicula bijvoorbeeld, volgens nieuwste, Turkse, inzichten slecht een ondersoort van Ophrys lutea (ssp minor).
Ophrys lycia en Ophrys lyciensis, twee soorten die in naam bijna gelijk klinken maar toch tot twee verschillende groepen in dit grote geslacht behoren. De eerste is een uiterst zeldzame endemische plant die eind april noordelijk van Kaş bloeit. De ander komt overal tussen Adrasan en Selçuk voor. Nejdet Bozkurt heeft er een prachtige
fotosite van gemaakt.
 |
| IJle moerasorchis (Orchis laxiflora), Beydaglarli |
 |
| Anatolische orchis (Orchis anatolica) |
 |
| Heilige Orchis (Orchis sancta), Lake Bafa |
Van de "echte" orchissen werd hierboven al de Italiaanse orchis genoemd. In hetzelfde, droge, biotoop groeien ook de Anatolische Orchis, met zijn lange spoor, en de Heilige Orchis (een late bloeier). Veel natter staat de IJle Moerasorchis met zijn diep paarse, ijle bloemtrossen. Sierlijke Slanke Harlekijnen tooiden een slaperige begraafplaats.
 |
| Asperge orchis (Limodorum abortivum), Phaselis |
Naaldbossen langs de kalkrijke kust van Lycië zijn het domein van Asperge orchissen. Bizarre, paarse stokken zonder groene bladeren met een dito gekleurde tros grote bloemen. Duidelijk een plant die het goed getroffen heeft met zijn personeel. Laag bij de grond werkt een eigen schimmelfabriek aan de broodnodige suikers van deze orchidee.
 |
| Stijf Bosvogeltje (Cephalantera epipactoides), Cicigli |
Als slot van dit Turkse orchideeënfeest nog een blik op de koningin van het bal, de roomwitte bloemen van Stijf Bosvogeltje.
Deze reis werd georganiseerd door
Hamba Kahle Natuurreizen in samenwerking met SNP (Nederland) en Amber Travel (Turkije).
Turks fruit - deel 1 - natuurlijk mooi
Turks fruit - deel 3 - vogels
Turks fruit deel 4 - bijzondere erwtjes
Turks fruit - deel 5 (slot) - een gemengd boeket
Whow, dat was luilekkerland voor liefhebbers van Orchideeën en van macrofotografie. Wat een veelheid aan soorten, heb van alle foto's zitten genieten.
BeantwoordenVerwijderenGroet Annemarie
Annemarie zei het al dit is echt mee genieten.
BeantwoordenVerwijderenHallo Kees, ik zie dat de orchideeën in Turkije veel eerder uitkomen dan bij ons in het zuidelijke Cantabrisch Gebergte, waar net de eerste harlekijntjes beginnen te bloeien, hoewel het dit jaar wel erg laat is. Maar bij ons duurt het feest wel tot in juli.
BeantwoordenVerwijderenDat van het op grote schaal uitgraven gaat me echt aan het hart, oef.
Groetjes, Marius
Er zijn inderdaad heel veel soorten Kees, en tot een paar jaar geleden
BeantwoordenVerwijderenwist ik dat echt niet. Nu wel en heel mooi dat je heir ook weer hele leerzame informatie neerzet over verschillende orchideeën.
groetjes, Helma
Que preciosidad de orquideas Kees,,enhorabuena por tan lindo trabajo,un abrazo
BeantwoordenVerwijderen