Doorgaan naar hoofdcontent

Nachtvlinder ABC 2012

Veelvraat, een algemene Spinneruil
Nog even en het jaar 2012 is verleden tijd. Een goede gelegenheid om even terug te kijken op de 109 blog berichten die werden gepubliceerd. Van adders tot zeevogels, van sieralgen tot de "Gouden Rand van Groningen" passeerden  de revue.

Maar het meest populair waren toch berichten over nachtvlinders, bij elkaar opgeteld werden deze pagina's ruim 2000 keer bezocht. Mede dankzij de buitengewoon succesvolle Nachtvlinderestafette, georganiseerd door de Stichting Natuurkampeer-
terreinen, de Vlinderstichting en Natuurpresentaties, kon elke bijdrage over deze nachtelijke fladderaars rekenen op ongekende belangstelling.

Voor al mijn trouwe vlindervolgers sluit ik dan ook graag het jaar af met het "Nachtvlinder ABC 2012".


Groot Avondrood, één van onze mooiste Pijlstaarten

Avondrood, niet alleen beginnend met de eerste letter van het alfabet maar ook één van de mooiste Pijlstaartvlinders. Van de twee soorten Avondrood wordt de grote het meest gezien. Even algemeen zijn o.a. Lindepijlstaarten, Dennepijlstaart en Pauwoogpijlstaart.

Grote Beervlinder, tegenwoordig samen met alle Beervlinders behorend tot de Spinneruilen
Beren, groot en klein maar altijd even mooi. De Grote Beer is met zijn rood-zwarte uitdossing het meest geliefd maar vliegt pas laat in de nacht. Veel vaker worden Kleine Beren, Platte Beren en Gele Beren gezien. Ook de Sint-Jacobsvlinder, met zijn bekende zebra rupsen op Jacobskruiskruid, is een beer die vooral overdag actief is.


Zwarte C-uil, algemeen in tuinen

C-uilen houden van Buddleia maar zijn in de zomermaanden ook altijd bereid even langs te komen op het nachtvlinderlaken. Als alle uilen zijn het zwaar gespierde vlinders die uitstekend kunnen vliegen. Zo kunnen ze zich gemakkelijk verspreiden over grotere gebieden.

Drinker of Rietvink mannetje, gefotografeerd op Eco-Touristfarm De Biezen, Aarle-Rixtel

Drinker is een andere naam voor Rietvink, een grote, mooie maar ook zeer onrustige nachtvlinder die veel gezien wordt in veengebieden. Volgens  overlevering is de naam "Drinker" ontstaan omdat de rups dauwdruppels niet zou kunnen versmaden. De vlinder vliegt vooral in augustus.


Bruine eenstaart

Eenstaartjes zijn ook voor beginners gemakkelijk te herkennen aan de vorm. De voorrand van de vleugels loopt als een boomerang af naar de spitse punten. Een ander voordeel is dat er maar zeven soorten in Nederland voorkomen die ook nog eens duidelijk van elkaar verschillen.

Vraatspoor van Frambozenglasvlinder

Frambozenglasvlinder is een lastige soort. Waarschijnlijk best algemeen maar komt niet op licht. Tip: kijk eens goed naar de frambozen in tuin of struweel. Dode en uitgeholde takjes aanwezig? De dader is waarschijnlijk een rups van de Frambozenglasvlinder.
Zilveren groenuil, geen uil maar een Visstaartje

Groenuilen zijn geen echte uilvlinders maar behoren bij de visstaartjes. Op 21 mei werd een portret van deze soort in een parade van groene vlinders gepubliceerd. De roze franje en vleugelrand slijt bij het ouder worden en bejaarde exemplaren zijn dan alleen nog vuilgroen gekleurd.

Haarbos
Haarbos, de meest algemene uil (vlinder) tijdens de Nachtvlinderstafette 2013. Zijn rups is te vinden op allerlei kruiden en in elk biotoop. Vliegend is het uiltje al te onderscheiden aan de helderwitte achtervleugels. Op deze foto is een punt van de rechterachtervleugel te zien.

Iepengouduil

Iepengouduil is een zeldzame nachtvlinder die pas in de herfst vliegt. Naast Iep kan de rups zich ook voeden met diverse kruidachtige planten. Van alle Gouduilen is dit de meest saai gekleurde vertegenwoordiger, vooral de Saffraan, de Wilg en de Gewone Gouduil zijn bijna lichtgevend geel getekend.


Jotha-uil

Jota-uil lijkt wel een beetje op de zeer algemene Gamma-Uil maar is geen trekvlinder. Vooral in Noord-Nederland kan de vlinder in bossen, struwelen en tuinen gevonden worden. Alle uiltjes van deze groep hebben meerdere haarbosjes op hun borst en achterlijf. Ze zijn te onderscheiden aan de vorm van de "letter" op hun voorvleugels.


Egelskopmot, een micro nachtvlinder behorend bij de Grasmotten.
Kleine nachtvlinders (micro's) zijn er veel meer dan grote (macro) nachtvlinders. Sommige zijn groter dan spanners en uilen maar de meesten zijn kleiner dan een centimeter. Tot voor kort gingen ze door het leven met alleen wetenschappelijke naam maar sinds ruim een jaar hebben alle 1484 soorten een Nederlandse naam gekregen. Voor meer informatie verwijs ik u graag naar de sites Microlepidoptera en Kleine Vlinders.




Lamp en Laken, voor een nachtvlinderaar onmisbare uitrustingsstukken, bedoeld om bijzondere fladderaars een verlichte landingsbaan te bieden.






Metaalvlinder
Metaalvlinders zijn nachtvlinders die niet van het donker houden. In de zomermaanden zijn ze overdag soms aan te treffen op bloeiende distels. Ze zijn verwant aan de Sint-Jansvlinders of Bloeddropjes, loop in de zomer eens rond in de duinen en je komt deze overal tegen.

Start Nachtvlinderestafette 2012 Camping It Dreamlân, Kollumerpomp
Nachtvlinderestafette, ontstaan als onderdeel van het jaarthema 2012 "Beleef de Nacht" (Stichting Natuurkampeerterreinen) en opgezet als keten van nachtvlinder activiteiten langs natuurkampeerterreinen in Nederland. Op zestien locaties werden ruim 650 bezoekers ontvangen, een uitstekende aanleiding om ook in 2013 weer een Nachtvlinderestafette te organiseren. Informatie? Mail even naar de projectcoördinator.



Oranje Wortelboorder
Oranje wortelboorder, één van de vijf Wortelboorders. Als volwassen vlinder eten ze niet en besteden hun tijd aan rondvliegen, paren en eitjes afzetten. Dat het daarbij wat slordig toe gaat maakt totaal niet uit, zelfs als de eitjes al vliegend boven een grasveld gedropt worden komen er nog voldoende uit om het overleven van de soort te garanderen.

Perentak

Perentak vliegt zo vroeg in het jaar (vanaf januari) dat veel natuurliefhebbers deze spanner alleen kennen als rups die het in mei voorzien heeft op sappige eikenblaadjes. De eerste Perentakjes kunnen bij hun vlucht nog Wintervlinders tegenkomen, de laatsten vliegen gelijk met de Kleine en de Grote Voorjaarsspanners.

Psi-vlinder, een algemene uil
Rupsen zoeken, een bijzondere uitdaging en altijd weer verrassend. Soms kleurrijk opvallend maar ook vaak groen en verborgen tussen blad, strooisel of zelfs in paddenstoelen. De rups van de afgebeelde Psi-vlinder is met de enorme haarkwast bijna oneetbaar voor een hongerige koolmees.

Hagedoornvlinder, altijd weer een verrassend mooie spanner
Spanners vormen de op één na grootste nachtvlinderfamilie in Nederland (297 soorten). Vaak gezien worden o.a. de Schimmelspanner en de knalgele Hagedoornvlinder. Ze ontlenen hun naam aan de bijzondere vorm van voortbewegen van hun rupsen. Zo ver mogelijk uitrekken, dan met de poten je vast grijpen en vervolgens het achterlijf naar voren trekken.

Kameeltje, een typische vertegenwoordiger van Tandvlinders
Tandvlinders, geen vlinders met een dreigend gebit maar vriendelijke fladderaars die in rust hun achtervleugel als een puntig tandje tussen de voorvleugels uit laten steken. En als ze eenmaal zitten strekken ze hun harige voorpootjes vaak naar voren.Verschillende soorten hebben dierennamen gekregen zoals Kameel, Dromedaris en Eekhoorn. Altijd slaat dit op de vorm van de rupsen.

Huismoeder, de bekendste uil(vlinder) van Nederland
Uilen zijn niet alleen vogels maar ook nachtvlinders. Met 325 verschillende soorten is het zelfs de grootste vlinderfamilie in Nederland. Vooral de grote Huismoeders zijn in de late zomer veel op het laken te vinden. Veel kleiner zijn soorten als Granietuil en Breedvleugeluil. Tot vorig jaar was deze familie nog veel groter maar door verbeterd inzicht in verwantschappen tussen vlinders zijn de Snuituilen, de Weeskinderen en het Stro-uiltje nu ingedeeld bij de Spinneruilen.




Vlinderstichting beschermt vlinders en libellen in Nederland, stimuleert studie en bevordert interesse voor  deze insecten. Inmiddels is de jaarlijkse Nationale Nachtvlindernacht een activiteit waar duizenden Nederlanders aan deelnemen. En meer weten over nachtvlinders in het algemeen? Kijk dan eens op Vlindernet.






Wapendrager
Wapendrager is een echte camouflage kampioen met zijn sterke gelijkenis op een afgebroken berkentakje. Zijn zelfvertrouwen is zo groot dat ze soms gewoon open op een struik zitten, bijna parmantig rondkijkend alsof ze willen zeggen dat niemand ze kan zien. In 2012 kwam ik deze soort niet alleen in Nederland tegen maar ook in Zuid-Afrika.

Zomervlinder
Zomervlinder nodigt uit om in 2013 eens naar nachtvlinders te gaan kijken. Hebt u deze deze eenmaal gezien dan weet u het zeker: "Grauwe motten bestaan niet:".

Reacties

  1. Con razón es uno de los reportajes más vistos en la red,es de una belleza y una calidad magnificas,Feliz y prospero año nuevo tambien para ti Kees.un abrazo

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Sjonge wat een leuke serie Kees, nachtvlinders spreken over het algemeen niet zo tot de verbeelding, maar ik vind ze erg boeiend. Wat een kennis heb je hierover vergaard, enkele van je soorten heb ik ook wel gefotografeerd, maar altijd moeten er bij mij mijn vlindergidsen aan te pas komen. De meest voor mij tot de verbeelding sprekende soort is de wapendrager, zag hem al vaak in mijn gidsen en vroeg me af hoe je die in 's-hemelsnaam ontdekt met die geweldige camouflage.

    Jij eveneens een goede jaarwisseling en goed nieuwjaar.
    Gr.,
    Ad

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hoi Kees,

    Wat een relaas zeg!

    Ik wens je veel succes zowel zakelijk als privé voor 2013 en uiteraard een fijne jaarwisseling!

    Groeten, Robert

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Wat een mooie verzameling nachtvlinders, er zitten toch hele mooie exemplaren tussen (groot avondrood, grote beervlinder en de metaalvlinder (die laatste heb ik vorig jaar eens gezien, overdag...is dat een dagactieve nachtvlinder, net zoals de st. jansvlinder?)
    Weer een informatieve blog, ik ga de link doorsturen naar een collega, een groot liefhebber van vlinders en libellen.
    groetjes Ghita

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beste Ghita, heel goed gezien en ze behoren ook tot dezelfde familie. Veel nachtvlinders zijn trouwens af en toe dagactief, altijd leuk om er weer één te ontdekken.

      Verwijderen
  5. Hai Kees,

    Tjonge, ademloos heb ik het bekeken. Wat een prachtig blog is dit zeg.
    Gefeliciteerd met deze fantastische"verzameling. Heel mooi!

    Groet,
    René

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hoi, Kees,
    En nu weer op naar het alfabet van 2013.
    Hopelijk wordt het weer eens een knaljaar met veel en bijzondere waarnemingen.
    Groet,
    Ubel.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hoi Kees,

    het is ook echt een super serie. nooit geweten dat er zoveel nachtvlinders waren. Je had al eens eerder nachtvlinders geplaatst en toen zei ik al dat ik "vroeger" alles onder de motten schaarden. Nu weet ik beter en zie ik de mooiste vlinders.
    Hoe weet je trouwens dat je nachtvlinders 2000 keer bezocht zijn?! Maakt verder ook niet uit hoor want ze zijn echt schitterend.

    Ook hele fijne jaarwisseling Kees en alle goeds voor 2013. Moge we in het jaar ook weer van je foto's genieten.

    Groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beste Helma, nachtvlinders blijven verbazingwekkend maar dat geldt voor alles in de natuur, daarom schrijf ik graag over klein en groot, plant of dier het maakt niet uit, van alles is wat te maken. En wat betreft de bezoekers op de nachtvlinderblogs 2012 was het een kwestie van optellen, staat gewoon keurig achter je berichtenlijst in dashboard blogger.

      Verwijderen
  8. Hoi Kees, wat een goede keuze om dit prachtige nachtvlinderoverzicht te maken.
    Hoewel ik ons Adderavontuur ook heel mooi vond en heb ik genoten van je enthousiaste
    begeleiding van onze Bloggersexcursie en niet te vergeten je vergeefse speurtocht naar
    vrouwtje Perentak, nadat we het mannetje tegen waren gekomen op het Zwattepad.
    Je enthousiasme voor de nachtvlinders werkt aanstekelijk en als de kans zich voordoet
    zal ik in 2013 graag een keer zo'n nachtvlinder-activiteit meemaken.
    Intussen kan ik me mooi aan de hand van deze meer verdiepen in nachtvlinders.
    Ik wens jullie een fijne jaarwisseling en alle goeds voor het komende nieuwe jaar.
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Tip voor 2013: doe mee met een Nachtvlindercursus. Met subsidie uit de Groen&Doen pot worden in Haren twee floracursussen (voor beginners en gevorderden), een insectencursus en een nachtvlindercursus gegeven. Geheel gratis.
      Wens voor 2013 van ons beiden: nog eens met jou op stap en natuurlijk weer een bloggerswandeling.

      Verwijderen
  9. hele mooie serie Kees! Die metaalvlinder zou ik ook weleens willen zien..welke duinen zitten ze eigenlijk? Ik wens je een heel gezond en mooi 2013 toe!
    groetjes,

    Raym

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik zie dat de laatste zin over Metaalvlinders wat dubbel gelezen kan worden. De duinen verwijzen naar de Sint-Jansvlinders, Metaalvlinders zijn veel minder algemeen, ik heb ze o.a. mogen fotograferen op het Buurser Zand (Twente) en de Baggerputten (Slochteren). In Drenthe zat eens een fraaie rups op een eik bij de Gasterse Duinen.

      Verwijderen
  10. Een aantal ken ik, maar lang niet allemaal. Er is weer genoeg te leren. 'k Zal er in het vervolg op letten of ik een verschil zie tussen de Gamma- en de Jotha-uil.
    Nog een goed en gezond 2013 toegewenst.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Hoi Kees
    Wat een geweldige serie van de nachtvlinders..De één nog mooier dan de ander ..
    Een mooi voornemen voor mij om er beter op te gaan letten!
    Kees een mooi en vooral gezond 2013 gewenst..
    waar wij weer mogen genieten van je blog
    Groetjes Henk

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Hoi Kees,
    Origineel bericht in alfabetvorm. Leuk gedaan. Wat zijn er toch veel en ook prachtige nachtvlinders. Dit bericht is een goede manier om ze extra onder de aandacht te brengen, want dat verdienen ze wel.
    Ook voor jou een gelukkig en gezond 2013!
    Groeten,
    Gonnie

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Hoi Kees
    Een blog om te markeren!! Heel erg mooi gedaan!
    Ik wens je veel goeds in 2013 en heel veel mooie natuurmomenten!
    groetjes Albertine

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Proficiaat, voor prachtige fotos,groetjes uit Belgie

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet alle

Alpenvlinders

Tschiertschen, Joch alp Bijna twee uur in de middag, de zon staat hoog aan de hemel. Even op de rug, de ogen dicht, de neus vol bloemengeuren, luisterend naar het klingelen van koeienbellen lager op de helling. Het leven is goed op de alpenweiden boven Tschiertschen. Inner Urden, Mattjischhorn, Jochalp, Ochsenalp, nu zijn het alleen nog maar vakantie herinneringen. Koninginnepage Als de ogen weer open gaan is de lucht vol gefladder. Alles beweegt, kleuren flitsen langs het zwerk. Verdwazing lijkt toe te slaan maar na even knipperen met de ogen kom je weer terug op de berg. Het zijn tientallen, nee honderden vlinders die bezig zijn met hun dagelijkse werkzaamheden. Fladderend van bloem naar bloem voor een slok nectar. Of alleen maar denken aan de verdediging van hun territorium en tegelijkertijd de dames overtuigen van hun uitzonderlijke capaciteiten. Zoals die mooie Koninginnepage die steeds maar weer op het pad ging zitten. Gele Luzernevlinder Zuidelijke luzern

Bloedzuigers, onbekend en bijzonder

Gewone bloedzuiger (Haemopis sanguisuga) met Groene Kikker (Orvelte) Bloedzuigers, alleen het woord al jaagt velen de stuipen op het lijf. Beelden van grote glibberige monsters die met honderden komen opzetten om het laatste druppeltje levensbloed op te zuigen. Voldoende reden om eens naast een boerensloot te gaan zitten en op zoek te gaan naar deze spannende creaturen. Een paar halen met een net zijn vaak al voldoende om enkele te verschalken. Gezoomde clepsine (Hemiclepsis marginata), Kardinge Wat dan vooral opvalt is dat ze wel glibberig zijn maar helemaal niet groot. Enkele centimeters, daar houdt het meestal wel mee op. Dan maar eens proberen of ze nu echt geïnteresseerd zijn in mijn bloed. Even een vinger er voor houden en ze grijpen zich met hun zuigschijf aan mond en achterlijf al snel vast. Maar in plaats van schrapen om door het vel te komen gaan ze alleen maar aan de wandel, terug naar het water.veel van onze Nederlandse bloedzuigers zijn vooral op zoek naar slak