Natuurblog Natuurpresentaties

Bruine Molmboorder (Harpella forficella), Groningen Voor een zondagmiddagwandeling zal je niet snel een autoboulevard uitkiezen. Maar als je door domme pech als het verliezen van een autosleutel wat tijd moet stuk slaan dan blijkt de omgeving toch verrassender dan gedacht. In Groningen is de autoboulevard te vinden bij de oude Driebondsweg. Vanuit Ruischerbrug of Engelbert was dit de oude verbinding richting Martinitoren. Nu wordt de omgeving gedomineerd door glas, blik en asfalt. Hoe een klant geacht wordt een keus te maken uit al dat gemotoriseerd geweld blijft onduidelijk voor deze bioloog. Mijn aandacht wordt vooral getrokken door bloeiende overhoekjes met Akkermelkdistel, Harig Wilgenroosje en Gele Honingklaver. Als altijd zijn het echter ook hier de randen waar het meest te beleven is. De oude weg is met een simpel bord veranderd in een fietspad. Een fraaie mantel van lage struiken en hogere populieren nodigt uit om wat beter rond te kijken. Een jongedame Boomsprinkhaan kij...

Gele ganzenbloem, Margriet, berm Winschoterdiep, Groningen "Gemeente Groningen bezuinigt op groenonderhoud". "Gemeente Groningen verruigt". "Parken verloederen". Zomaar wat citaten uit het Dagblad van het Noorden uit de afgelopen maanden. Een willekeurige lezer kan niet anders concluderen dan dat het een wilde boel is in de Stad. Brandnetels, distels en klissen krijgen van dit college alle ruimte om maar geld vrij te kunnen maken voor het Forum... Dat de werkelijkheid als altijd veel genuanceerder is blijkt wel als we de lezers eens uitnodigen mee te gaan langs Helperzoom en Winschoterdiep. Door de snelheid van een auto is het verrassingseffect het meest dramatisch. Waar eens strakke bermen hun monotone vingers uitstrekten naar de stenen binnenstad zijn nu bont gekleurde guirlandes van bloemen gedrapeerd om het zwarte asfalt. Niets herinnert meer aan vroeger, zelfs de open wond van de kabel, die twee jaar geleden langs de Helperzoom gelegd werd, he...

Okkenvenen Hollandse luchten bouwen kastelen boven de Okkenvenen. Als Narcissus staart een els naar de weerspiegeling van zijn blaadjes. Slechts decimeters verder raast het water van de Drentsche Aa verder, rusteloos op weg naar het noorden. Tussen de weg van Glimmen naar Tynaarlo ligt een bijzonder natuurgebied. De Okkenvenen zijn onderdeel van het breed uitwaaierende smeltwaterdal van de Drentsche Aa. Waar eens zwerfstenen rollend over de bodem tot rust kwamen ligt nu een dik pakket van veen en beekafzettingen. In de jaren zestig van de vorige eeuw gevat in een ijzeren korset om het water maar zo snel mogelijk af te voeren is  de Aa nu weer vrij. Voortdurend zich een weg zoekend langs het laagste punt. Afhankelijk van de stroomrichting knagend of bouwend aan nieuwe oevers. Dit is oernatuur op z'n best. Okkenvenen In de jaren zeventig waren de Okkenvenen bijna geheel verdroogd. Nu biedt het gebied weer kansen aan de Grote Zeggen moerassen  die zo kenmerkend zij...

Op de appelplaats van de vesting Bourtange is de stem van de sergeant verwaaid in de wind. Soldaten zijn toeristen geworden die geen raasdonders eten maar ijs. Kanonnen kijken hongerig door de schietgaten zonder dat een Munsterse artellerist zich vertoont. Zelfs een verdwaalde vrachtwagen, die als laatste een poging deed de poort te rammen, is allang verleden tijd. Dankzij het Groninger Landschap staat er nu een geheel ander leger in het voorland klaar. Ook nu weer uit het oosten komend, laag bij de grond voort kruipend en bijna binnen schootsafstand. Een parmantige gepluimde muts  in top en verder in legergroen gehuld. Een brigade Hazepootjes heeft het terrein zonder slag of stoot veroverd. In de tros zijn ook andere kleuren te ontdekken. Een peloton Knoopkruid en zelfs een compagnie Kleine vogelpootjes hebben inmiddels dankzij het nieuwe beheer kans gezien een stevige positie in te nemen. Als "Alice in Wonderland" kunnen wij door dit zwijgzame leger ons een weg banen. N...

Kamillevlinder, rups, Lindevallei Tevreden droomt Kamille over de terugkomst van de zon op deze regenachtige dag in juli. Haar bijna draaddunne blaadjes schoongespoeld, haar witte stralenkrans opgevouwen rond haar warme gele hart. Het was een goed jaar tot nu toe. Nog even en ze kan met een gerust gevoel haar zaadjes de wijde wereld insturen........Plotseling stijgt er echter een geur van alarm op bij haar buren! Een knager is door de muur van kamille olie heen gebroken! Raspende kaken rukken op, bedreigen de tere blaadjes en verstoren, bijna wreed, de zomerse rust. Kamille is voor meeste planteneters buitengewoon onsmakelijk. Het bezit een etherische olie die vrijkomt zodra de plant gekneusd of beschadigd wordt. De rups van de Kamillevlinder heeft er echter geen last van. Rustig knagend kan de jonge vlinder voldoende voedsel vinden om te kunnen verpoppen en in het vroege voorjaar op de wieken te gaan. Wel opvallend is de camouflage tekening van de rups. De meeste rupsen die vies...

Nieuw Scheemda, akkerrand Een man met een missie, zo kan Ben Koks omschreven worden. De terugkeer van grauwe, bruine en blauwe wieken boven de graanrepubliek Oldambt mag op zijn conto bijgeschreven worden. Profiterend van de braakregeling in de landbouw wist hij de visie van boer en kamerlid op natuur en landbouw blijvend te veranderen. De boer als natuurbeheerder leidt lang niet altijd tot succes maar in Oost-Groningen was dit wel zo. Ben Koks Inmiddels staat Ben niet langer als een Don Quichote tussen de tarwehalmen. Zijn Werkgroep Grauwe Kiekendief heeft van Botnische Golf tot Golf van Biscaje inmiddels naam gemaakt. Het recept is even simpel als doeltreffend: geef boeren een vergoeding om akkerranden natuurvriendelijk te beheren en zorg voor effectieve nestbescherming van kiekendieven die in de graanakkers logies voor hun nesten zoeken. Eerst was het de Grauwe Kiekendief die spectaculair terugkeerde in Nederland. Nu is het de Blauwe Kiekendief die van duin naar graa...

Linde Terwijl het moderne verkeer zich luidruchtig een weg zoekt naar Zwolle of Leeuwarden kronkelt de Linde zich door een eeuwenoud veenlandschap. Als een spons om de hogere stuwwallen ligt aan de oostkant van Friesland een dik veenpakket. Op lagere plaatsen doorsneden door riviertjes als Tjonger en Linde ademt het een sfeer uit van een lang vervlogen tijd. Natuur krijgt weer de kans om door te gaan met waar het goed in is: groeien. Bossen worden dichter en ouder, soorten komen weer terug. Zo ook de Grote Weerschijnvlinder. De Vlinderwerkgroep Friesland volgt al jaren het verloop van de Linde populatie. Een bijzondere Vlinderwerkgroep Friesland, excursie uitdaging want alleen op warme zomerse dagen zijn de vlinders actief. Een lagere versnelling dan vliegen in topsnelheid lijkt onmogelijk. Maar heb je eenmaal een flits in de boomtoppen gezien, dan is het een kwestie van geduld. Ook deze vlinders rusten graag op een opvallend punt. Gemakkelijk om te laten zien dat je er be...

Sclerocona acutella (Mantelmot), Vennebroek Hoogzomer in Nederland. Het weer is veranderlijk maar de natuur viert feest. Soms op een laag pitje als het wat kouder is, soms uitbundig als de zomer weer weet hoe het hoort te zien. Voor nachtvlinders is het nu pieken. Grote aantallen soorten gebruiken de zomer om aan het nageslacht te werken. En dat betekent uit de pophuid en op de vleugels. In de afgelopen weken was het op Vennebroek / Friesche Veen hard werken voor de Vlinderwerkgroep van KNNV Groningen / Oost-Groningen. Het beheer van Natuurmonumenten laat ook in het donker zien dat er stevig resultaat geboekt is in de afgelopen jaren. Soorten van statige, oude eikenbossen (Vennebroek) en elzenstruwelen (Friesche Veen) hebben gezelschap gekregen van vlinders die meer van nat en riet houden. Het was dan ook bijzonder passend dat uitgerekend de 500ste vlindersoort niet alleen als rups op riet leeft maar ook nog eens voor de eerste keer in Groningen en Drenthe gezien werd. Scleroco...

De Wieden Voorzichtige zonnestralen strelen het jonge riet bij Kleine Leeuwte. Nieuwe uitlopers reiken naar de Beulakerwiede in een poging om nog meer territorium te veroveren. Kleine vlotjes voor de Zwarte Sterns zijn een goed ankerpunt. Nog even en ook zij liggen tussen uitgestrekte rietvelden en uiteindelijk ruisende elzenbossen. Wil dit prachtige natuurgebied zijn waarde blijven behouden dan zal er voortdurend verjonging op moeten treden. Zonder menselijk ingrijpen ontstaat bos en verdwijnen de Zwarte Sterns. Zo blijven de Wieden altijd jong. Een mooi gegeven op een dag dat naast het riet ook anderen bezig zijn met nieuw leven. Boerenzwaluwen vliegen af en aan met een bijna onmogelijke taak. Tientallen muggen verdwijnen in drie openstaande snavels die alleen even dicht gaan om te slikken en dan weer verleidelijk open sperren. Uitvliegen lijkt bijna een onmogelijke opgave voor deze volslanke zwaluwtjes. Geperst tussen nestrand en overhangend dak lijken ze voor altijd klem...

Donkere regenwolken hangen over de Elperstroom in het hart van Drenthe. Nog even en de eerste druppels beginnen hun lange weg naar Groningen. Niet in één dag maar een half mensenleven is nodig om de Stad te bereiken. Eerst bijna veertig meter naar beneden en dan tientallen kilometers naar het noorden. Kweldruk en drinkwaterputten in Noord-Drenthe en het zuiden van Groningen zullen rond 2031 deze regendruppels weer naar boven halen. Elperstroom, moerasgebied De Elperstroom en het Amerdiep liggen direct ten westen van Boswachterij Schoonlo. In de tweede helft van de vorige eeuw bijna drooggelegd door diepontwatering en kanalisatie mogen deze bronbeken  weer doen waar ze goed in zijn. Ongetemd kronkelen door natte weilanden, oppervlakkig afstromend water verzamelend en dit doorgevend aan steeds breder wordende sloten en riviertjes. Het merendeel van het water wat op het Drentsch plateau valt zakt echter zover weg dat het buiten bereik van de waterige en grijpgrage vingers v...