Fleurig voorjaar 1

Winterakoniet

Maart, de dagen worden langer maar het weer weet nog niet goed wat de bedoeling is. Van winter tot herfst op één dag, alles is mogelijk. Voor ons  Harense tuintje maakt dat echter niet uit, de grote bloeitijd gaat beginnen. Wie er nu bij kan zijn krijgt ook de eerste belangstelling van nog wat verstijfde hommels en bijen.

Kievitsbloem, een Nederlands bolgewasje, IJssel uiterwaarden

Bosgeelster, wild in Noordlaren

Hoewel Nederland bekend is als grootste bloembollen exporteur van Nederland zijn wilde bolgewassen hier altijd  zeldzaam geweest. Een paar wilde uien, geelsterren en een enkele Kievitsbloem, meer hebben we niet.   In de zestiende en begin zeventiende eeuw ontstond echter grote belangstelling voor tulpen uit het Ottomaanse Rijk. Dit ging zo ver dat er ongekend grote bedragen geboden werden voor zeldzame soorten en varianten. Ook de stichter van de Groningse botanische tuin, Henricus Munting, was een bekend tulpenverzamelaar. Later werden collecties uitgebreid met sneeuwklokje, krokus en iris uit Mediterrane en alpiene streken. Uit Centraal Europa werden allerlei knolgewasjes door jonkers en jonkvrouwen naar Groningse, Friese en Hollandse buitenplaatsen meegebracht. Ver uit het zicht van de gewone man veranderde de landadel het Nederlandse, grauwe voorjaar in een fleurig bloementapijt. Ook nu nog herinneren oude buitenplaatsen aan deze tijd en noemen we de toen verzamelde plantjes nog steeds stinzenplanten.

Om het voorjaar alvast wat in te kleuren een eerste blog met veel fleur, deels nu al in bloei, deels vol verwachting ondergronds sluimerend om straks de vlag over te nemen.

Sneeuwklokje

Lenteklokje en Sneeuwklokje

Sneeuwklokje en Lenteklokje, twee witbloeiende bolgewasjes die wel op elkaar lijken maar geen directe familie van elkaar zijn. De eerste is wat fragiel, de anders fors met vlekken die niet groen maar bijna geel zijn. Terwijl de eerste veel bekender is weten we uit het Cruydtboeck van Dodoneus dat deze al in 1420 aangeplant werd in tuinen.

Vingerhelmbloem

Holwortel

"Vogeltje-op'n-krukje" worden deze bloemen wel genoemd. Holwortel, met een holle knol, en Vingerhelmbloem, met een massieve knol, zijn beide familie van de Klaproos en komen uit de Middeneuropese hellingbossen. Beide zijn zeer algemene stinzenplanten die overal in Groningen, Friesland en de Vechtstreek aangeplant zijn. Uitspitten om ze te onderscheiden is niet nodig, de Vingerhelmbloem heeft een gevingerd blaadje onder de bloemen, de Holwortel een niet ingesneden blad.

Krokus

Als er één plant tegen het maartse weer bestand is dan is het wel de Krokus. Ook in het gebergte komen ze al in bloei als de sneeuw amper gesmolten is. Feitelijk zetten ze alles op een laag pitje, beperken de verdamping en wachten tot de zon weer schijnt.

Gele Anemoon

Blauwe anemoon

Anemonen komen wat later in bloei. De Gele is een soort die tot in Zuid-Limburg wild voorkomt maar in het noorden van Nederland als stinzenplant aangeplant is. De Blauwe is een Mediterrane gast die pas laat doordrong tot de Nederlandse tuinen.

Fleurig voorjaar, een genot om nu een wandeling door de tuin te maken.