Doorgaan naar hoofdcontent

Noordsche Veld, winters perspectief

Grafheuvel, IJzertijd (750 - 0 BC), Noordsche Veld
12 januari 750 (BC): Het is een snerpend koude winterochtend, drie mannen, gehuld in bont, lopen gebukt over de heide, op weg naar de "Negen Bargies". Gister hebben zij hun overleden vader naar het veld van de geesten gebracht, vandaag is het hun taak om zijn asresten af te dekken met een heuvel als blijvende herinnering. Onderweg passeren ze kale akkers, zwart geblakerd met oogstrestanten van het vorig jaar. Daarachter, en al snel overal om hen heen, tientallen grafheuvels die herinneren aan de alleroudste tijden.

12 januari 2013 (AD): Stemmen dartelen over het berijpte Noordsche Veld (tussen Donderen, Norg en Zeijen). Voor het kleine groepje staat de bont gemutste gids van Natuurpresentaties. Hij vertelt over mensen van vijfduizend jaar geleden die iets zuidelijker een hunebed bouwden, over de eerste dorpelingen die begraven werden in een langgraf of in een grafheuvel, over nieuwe zeden en gebruiken waarbij alleen de as, met of zonder pot, in een aarden heuvel achtergelaten werd. In enkele minuten worden duizenden jaren historie samengevat. Het veld van de geesten werd bijna zeventig jaar geleden wreed verstoord door Duitse indringers die 50 grafheuvels moesten plat walsten voor de aanleg van een schijn vliegveld.

Noordsche Veld

Noordsche Veld

Het Noordsche Veld in winters perspectief biedt meer dan alleen een geschiedenisboek wat er om vraagt om hardop gelezen te worden. Klapeksters zijn opvallend afwezig maar langs de randen vliegen wolken spreeuwen en kramsvogels. Schotse Hooglanders en Landgeiten genieten van nauwelijks verwarmende zonnestralen. Vergezichten worden afgewisseld met een ingekaderde blik op wit besneeuwde bossen.

Sneeuwkristallen op Groot Laddermos

Doorschijnende rijp op Pijpestrootje, Noordsche Veld
IJspatronen, Noordsche Veld
 Inzoomend valt vooral een miniatuur wereld van sneeuwkristallen op. Teer en niet verstoord gloeien ze even op om daarna weg te smelten. Mysterieuze paden tekenen zich af onder het ijs, evenwijdig, zwierend en zwaaiend maar zonder doel. Bevroren golfjes in een koude wereld.

Berkenzwam, Noordsche Veld

Moederkoren op Pijpenstrootje, Noordsche Veld
Terwijl hoog in de boom een Gele Trilzwam zich aan het oog van de camera wil onttrekken wordt er lager bij de grond nog voldoende gezwamd. Berkenzwammen en Tonderzwammen sieren dode berkenstammen, Korstzwammen beschilderen gevallen hout, een bevroren Fluweelpootje staat met koude tenen op een stronk. Maar de meeste aandacht gaat toch uit naar het giftige Moederkoren. Als kleine, zwarte sikkeltjes in de uitgebloeide aren van Pijpenstrootje lijken ze zo onschuldig. Maar in de Middeleeuwen zijn duizenden omgekomen door met Moederkoren vergiftigd roggemeel.

Vogelkers, bast met lenticellen, Noordsche Veld
Wilt u ook eens kennis maken met de grafheuvels op het Noordsche Veld. Kijk dan eens naar het korte filmpje van boswachter Aaldrik Pot (Youtube). En als u ook eens met Natuurpresentaties mee wilt lopen klik dan op de link van de "Excursiekalender". Elke maand een ander gebied in Noord-Nederland en altijd met aandacht voor landschap, flora en fauna.

Reacties

  1. Zo te zien was het een hele mooie wandeling geweest in dit gebied.
    Jammer dat ik verhinderd was! Maar misschien 9 februari van de partij.
    Wandelen is een hobby van mij. Ik moet stevig trainen voor de strand wandel 6-daagse (Hoek van Holland-Den Helder)

    Mooie serie Kees en bedankt voor je commentaar op mijn blog.

    groet,
    Willy

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Maar verwacht nou niet dat je bij de wandelingen van Natuurpresentaties aan stevig doormarcheren toekomt: daarvoor is er veel te veel interessants te zien onderweg om even bij stil te staan.
      Dat vind ik juist zo boeiend: van alles te ontdekken waar je anders ongemerkt aan voorbij loopt!
      Groetjes, Henny

      Verwijderen
  2. Een boeiend verhaal en mooie foto's Kees van een excursie waar je ongetwijfeld nog veel meer
    interessante zaken hebt verteld en laten zien.
    Een gebied waar ik nog nooit geweest ben, maar de moeite waard lijkt om daar eens
    verandering in te brengen.
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Prachtig gebied en weer van alles geleerd, ik heb genoten! Henny

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Mooie Foto's en ook een interessant verhaaal.

    Groetjes Alje

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Mooie geschiedkundige tekst als opening van je blogverhaal Kees.
    Fraaie foto's ook. Al vaak iets gelezen over moederkoren, het nu ook eens gezien.
    De eerste landschapsfoto van Noordsche veld vind ik erg mooi. Het lijkt bij jullie wel wat witter dan hier, maar ook hier is er ijs op de plassen. Leuk onderwerp om te fotograferen.
    Ben benieuwd wanneer het gaat sneeuwen, want we zullen toch wel sneeuw krijgen?
    Groeten, Gonnie

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Otra interesante visión del paisaje invernal muy bonita,enhorabuena Kees,,un abrazo

    BeantwoordenVerwijderen
  7. prachtige blog heb je Kees. Ik heb hem met plezier toegevoegd op mijn lijstje 'te volgen'.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Wat fantastisch om hierover te lezen - plekken waar ik lang geleden kwam. Opgegroeid met de witte wie'm, met armoede van turfgraver annex rietsnijder (opa), later genoten van mijn volwassen jaren in het oude land, aan de rand van het Mantingerzand.

    Je schrijft er prachtig over, Kees en je foto's zijn ook geweldig. Heerlijk, zoveel kennis die zo ruimhartig gedeeld wordt. Dank je wel!

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet a...

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan...

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnav...