Doorgaan naar hoofdcontent

Springen, zwemmen en kruipen in de Vijftig Bunder

Vijftig Bunder in september stemming
Tussen Midlaren en het oerstroomdal van de Drentsche Aa ligt een klein, groen pareltje verborgen, de Vijftig Bunder. Ingeklemd tussen weggetjes en houtwallen en als je al de ingang weet te vinden moet je ook nog eens over een wrakke overstap, Schotse Hooglanders hebben er meestal het rijk alleen maar er is veel meer te zien.






Het is september, vogelgroepjes vliegen over het gebied en een eenzame stier loopt te grazen aan de rand van de heide. Terwijl de blik over de laatste restjes bloeiende struikheide glijdt valt het oog op een mierenspoor dat van boven naar onder over een eenzame eik loopt. Vermoedelijk hebben ze een luizenkolonie gevonden en is het tijd om te melken. Aan de andere kant rust een eenzame roodpootboomwants. Veel te groot voor deze mieren en zelf vooral geïnteresseerd in plantensappen.

Kale Rode Bosmier
Roodpootboomwants
Hoger in de boom gaat het leven er wat trager aan toe. Een jonge rups van het Kroonvogeltje, een tandvlinder, lijkt zich te willen verschuilen op een nerf. Maar zijn twee grote, rode kwastjes op de staart verraden hem direct. Net als de Slakrups, die op een volgend blad zit, is het een echte "herfstrups". Nog even lekker eten van het niet bepaald malse blad en dan een lange winterrust als pop. Die Slakrups is trouwens helemaal bizar. In de grote camouflage wedloop heeft dit kleine nachtvlindertje besloten om als rups te doen alsof het helemaal geen rups. Er is geen kop of staart aan te ontdekken en zelfs de pootjes zitten ver onder het lijf verborgen.

Rups van een Kroonvogeltje

Slakrups

De Vliegendoder heeft nog geen kinderen. Er wordt nog gewerkt aan de kraamkamer, diep verborgen in het rulle zand. Regelmatig wordt het noeste "pootwerk" gecontroleerd. Nog even en dan moet ook de voorraadkast gevuld worden. Dat blijkt echter een wel erg gemakkelijke klus. Even verder op liggen ferme vlaaien van de hooglanders. Tientallen vliegen vinden dit onweerstaanbaar lekker en hangen dus niets vermoedend rond deze gedekte tafel. Helaas ontbrak de tijd om te zien hoe het af zou lopen, de Vliegendoder vloog er al rond maar had nog geen prooi.


Vliegendoder in haar hol

Vliegendoder in volle pracht voor haar hol

Terwijl de vliegen op de vlaai eerst de aandacht trekken valt het op dat er overal beweging in de verse flats zit. Even met een stokje in de derrie roeren en dan duiken allemaal kevertjes op. Een spiegelende achterkant en twee flets-rode vlekken op de voorkant van de dekschilden. Het is een Sphaeridium soort, familie van o.a. de Spinnende Watertor en allerlei andere waterkevertjes die het hier bijzonder naar hun zin hebben. Zwemmend in het mestvocht slobberen ze zelf van de gulle gaven. Hun eitjes zetten ze er ook in af maar dat is voor andere kost. Vliegenlarven dat is wat hun kroost nodig heeft om groot te worden.

Het is echter in het gras waar het pas druk is. Overal hipt en kruipt het, veldsprinkhanen in allerlei uitdossingen. Foto's maken is best lastig want er moet overal gepaard worden, eitjes afgezet en ondertussen ook nog gegeten. Wie bij wie hoort moet thuis maar blijken. Mannetjes en vrouwtjes zijn op de foto gelukkig wel goed te onderscheiden, zij heeft eilegkleppen en hij heeft een naar boven wijzend en afgerond achterlijf. Opvallend is dat er nogal wat vrouwtjes zijn met deels gereduceerde vleugels. Hippen gaat kennelijk sneller dan vliegen.

Sphaeridium scarabaeoides, een mestbewonende waterkever
Krasser, vrouwtje

Knopsprietje, vrouwtje
Bijna werd het een verhaal zonder eind, zoveel is er te zien op de Vijftig Bunder. Ga er ook eens heen en sta stil bij het kleine grut.

Reacties

  1. het is prachtig maar het helpt toch wel dat je er heel veel verstand van hebt ik zit met mijn mond open je stuk te lezen en nou ga ik het nog eens over lezen ik vind het geweldig mooi.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Weer een boeiend en leerzaam blog Kees. Wat een bijzondere rupsen zijn er toch, beide soorten heb ik nog
    nooit gezien, vooral die slakrups is tich wel bizar en zou ik niet zomaar als rups herkennen.
    De Vliegendoders kijk ik ook dagelijks geboeid naar, die komen vliegen pikken van de fruitschaal voor de insecten, maar zo mooi in en bij hun holletje heb ik ze niet.
    Ik heb weer heel wat geleerd, een interessante wereld is het die van de kleine beestjes.
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik had nog nooit van een Slakrups gehoord,
    laat staan van een een mestbewonende waterkever!
    Weer heel leerzaam Kees en wat gaaf dat je deze beestjes kon spotten
    Vooral dat mestkevertje is piepklein en je ziet hem toch maar.
    Groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet a...

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan...

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnav...