Doorgaan naar hoofdcontent

Nachtvlinders bijzonder belicht

Donderdag 5 februari 2015 kwam het verlossend woord van Kars Veling. De lang verwachte nieuwe nachtvlindergids voor Nederland is verschenen. Hier hebben honderden vlinderaars op gewacht. Doorgewinterde vlinderexperts zaten met een oud, bijna losbladig versleten en verouderd boek. Jonge novicen moesten het doen met zelf gemaakte beelden waar hun leermeesters trouw de namen in grote kapitalen onder gezet hadden.

Lieveling 



Nachtvlinders in beweging stond er boven het bericht van Kars. Een prachtige sfeertekening van dit nieuwe standaardwerk. De nieuwe familie indeling van onze nachtelijke fladderaars is doorgevoerd. de beren zijn verdwenen, de donsvlinders lijken gevlogen en de snuituilen hebben afscheid genomen van hun naamgenoten. Samen hebben ze nu al vier jaar doorgebracht in een nieuw huis: de Spinneruilen. Maar er is veel meer beweging. Verspreidingsgegevens zijn veel beter gedocumenteerd dan in 2006 toen de eerste veldgids Nachtvlinders verscheen. Bijna exoten als Phegea vlinder en Walstro Pijlstaart zijn nu echte Nederlanders geworden. Een Rode Lijst is opgenomen en tekeningen zijn uitgebreid of verbeterd.

Phegea vlinder, eens een beer, nu een spinneruil die in Brabant steeds algemener wordt

Walstropijlstaart (Kwekerij De Cruydt-hoeck), zeldzaam maar wel steeds vaker waargenomen
Het is nog niet zo lang geleden dat elke publieksavond met als thema nachtvlinders begon met de stelling "nachtvlinders zijn grauwe motten". Nationale nachtvlindernachten en zeker ook de nachtvlinderestafette langs tientallen natuurkampeerterreinen hebben daar wel verandering in gebracht. Maar er zijn natuurlijk wel een aantal grijs-bruin getinte vlinders. Zeker als ze ook nog eens hoog bejaard zijn kan het best lastig zijn om dan op een correcte naam uit te komen. In de nieuwe gids zijn extra tekeningen toegevoegd die een eind moeten maken aan lange discussies. De Spikkelspanners bijvoorbeeld. Overal algemeen en zelfs voor ervaren vlinderaars altijd weer even goed kijken.

Ringspikkelspanner, mannetje (natuurkampeerterrein Rhanerveld, Hellendoorn)

Grote spikkelspanner, mannetje (Haren) 

Nieuwe tekeningen van de antennes van beide spikkelspanners


Met de nieuwe nachtvlindergids wordt het nog uitnodigender om eens te gaan kijken naar al die fraaie en soms ook bizarre vlinders. Gewoon thuis in de tuin of op de camping. Twaalf maanden per jaar zijn er vlinders te vinden. Als de temperatuur in de wintermaanden even boven nul komt begint het in december met het wintervlinderfeest, in januari volgen de Perentakken en de Voorjaarsspanners. Maar vanaf april tot augustus is het echt hoogseizoen. Uilen, spanners, pijlstaarten, het gaat maar door. En wachten tot het eindelijk donker wordt is echt niet nodig. Rustende vlinders zijn er te vinden op bomen en allerlei soorten gaan ook overdag even naar de bloemenbar.

Bruine groenuil (Kwekerij De Cruydt-hoeck)

Pauwoogpijlstaart (Midwolde)

Witvlakvlinder, vrouwtje (Hijken)

Hoornaarvlinder (Groningen)

De nieuwe nachtvlindergids is te bestellen bij de Vlinderstichting. Eens meelopen met een nachtvlinderactiviteit in de buurt? Kijk dan eens op de agenda van de Vlinderstichting of in de evenementenlijst van Natuurpresentaties op Facebook of haar website.

Grote Hagenheld (natuurkampeerterrein De Rietkraag, Lemelerveld)

Reacties

  1. Een heel mooi naslgwerk waar zo te zien heel veel aandacht en tijd aan is besteed het lijkt mij een heel mooi boek om als verjaardagscadeau te krijgen.( ik zal het Cobie vast laten zien.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hai Kees,

    Lijkt mij een uitkomst voor alle vlinderliefhebbers. Jouw platen zouden er niet in misstaan. Mooie foto's weer.

    Groet,
    René

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hoi Kees Fascinerend zijn ze de vlinders.\Groetjes kees

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Wat zijn er toch veel mooie soorten vlinders , ik zie hier exemplaren die ik nog nooit gezien heb.
    Mooie foto's Kees.
    Groetjes Tinie

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ah dat is heel goed nieuws Kees en twee goede tips, de nieuwe nachtvlindergids aanschaffen en dan
    komend jaar eens mee doen met een nachtvlinderactiviteit.
    Je laat een prachtige serie nachtvlinders zien, waar ik een groot deel nog nooit heb gezien, daar moet maar eens verandering in komen.
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hoi, Kees,

    Hoewel mijn gids nog niet helemaal uitelkaar ligt zal ik hem zeker aanschaffen. De foto van de pauwoogpijlstaart deed me weer terug blikken naar de foto's van die dag, een fijne excursie met veel leuke waarnemingen.
    Groet,
    Ubel.

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet a...

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan...

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnav...