Doorgaan naar hoofdcontent

Waterlobelia en Hemelsleutel


Waterlobelia, Koelevaartsveen
 Een weekend in het teken van twee bijzondere planten. De één bijzonder zeldzaam, de ander in lang vervlogen tijden gebruikt als geneeskrachtig kruid. Beide gevonden in het "Olde Landschap" Drenthe.

Dit verhaal begint in Nationaal Park Dwingelderveld. Vorig jaar schreef ik al eens over "monsters en juwelen". Inmiddels hebben de monster graafmachines het Noordenveld, een vroegere landbouw enclave midden in de uitgestrekte heide, bijna geheel afgegraven. De grond is met nog grotere voertuigen naar de A28 gebracht, wat achter blijft is maagdelijk zand voor een nieuw heideveld. Aan de grens daarvan ligt het Koelevaartsveen met aan de zuidelijke oever een unieke vegetatie van Waterlobelia en Oeverkruid. Ook dit jaar stond de bijzondere lobelia weer in bloei. Mogelijk omdat we een maand eerder waren dan vorig jaar konden we maar enkele bloeistengels vinden. Het water stond echter zo veel hoger dat de plantjes alleen met, geleende, laarzen bereikbaar waren. Helaas liepen aan de overkant van het ven tientallen Canadese ganzen die druk bezig waren het ven te bemesten. Uiteindelijk zal het voor de Waterlobelia teveel van het goede worden. Voedselarm en helder water is zijn vereiste.

Koelevaartsveen, Nationaal Park Dwingelderveld, excursie KNNV Groningen naar groeiplaats Waterlobelia
Waterlobelia, Koelevaartsveen

De "sleutel naar de hemel" werd op zondag gevonden. Bermen in het nieuwe waterbergingsgebied "De Onlanden" (Peizermaden, zuid van Groningen) kleurden bordeaux rood dankzij deze vetplant. Redelijk algemeen in de zandgebieden van Nederland is het één van de latere bloeiers in de zomerperiode. Hommels en zweefvliegen weten deze extra nectargift bijzonder te waarderen. Lang geleden werd de plant als wondontsmettend middel gebruikt. Mogelijk zijn de wilde Hemelsleutels van nu afstammelingen uit deze kruidentuinen.

Hemelsleutel, De Onlanden (Peizermaden)

Steenhommel op Hemelsleutel

Pendelzweegfvlieg op Hemelsleutel

Teruglopend uit de Onlanden blijkt er nog veel meer te zien. Een rups van een Bont Schaapje doet zich tegoed aan eikenbladeren. Gehuld in een oranje bontjas verandert deze rups volgend jaar in een matgrijze nachtvlinder. Bruinrode heidelibellen gebruiken een houten hek als tafel en zitten gezellig te kauwen op zespotige hapjes. Laatste Kattestaarten bieden Gamma-uilen een heerlijke delicatesse.

Bont schaapje, ingerold en goed beschermd door een bontjas

Bruinrode Heidelibel

Gamma-uil op Kattenstaart

Als afscheid glijden twee Ooievaars over ons hoofd op zoek naar echte Peizer kikkerbillen. 
Ooievaar

Ooievaar

Waarom heb je een sleutel voor de Hemel nodig als er zoveel te zien is op deze Aarde?


Reacties

  1. Hoi Kees,

    Mooi verslag. Prachtige plant die hemelsleutel.
    Had al e.e.a. gelezen over de Onlanden; moet er toch echt eens heen.

    Groeten,
    Robert

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wat een schitterende foto's!
    Vooral de foto's uit "De Onlanden".
    Ik ben niet bekend met het gebied, maar zal er zeker eens gaan kijken!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hoi Kees
    Geweldige serie erg mooi.
    groetjes Herman,

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Je hebt gelijk Kees, die sleutel help ik in ieder geval niet mee zoeken. Er is hier nog veel te veel te zien.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hoi Kees
    Wat een mooi fragiel plantje is de waterlobelia. Je blog met vondsten nodigt uit om af te reizen en al dat moois te gaan zoeken! Groetjes Albertine

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Zo Kees, mooi plantje de lobelia. Ook het bont schaapje is heel opvallend, een leuke vondst. Overvliegende ooievaars is helemaal top.
    groeten, Gonnie

    BeantwoordenVerwijderen
  7. De Waterlobelia heb ik een aantal jaren geleden al eens kunnen zien, een prachtig
    en teer plantje is het, leuk dat je het hier laat zien.
    De Onlanden herbergen toch ook veel moois, leuk dat de Hemelsleutel daar gevonden is.
    Het is blijkbaar de tijd voor Bonte Schaapjes, ik liep er zelf ook tegenaan toen ik op
    zoek was naar gallen.
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Bont schaapje, wat een schattige naam voor zo'n leuk wollig rupsje.
    De waterlobelia is een mooi plantje, ik hoop het te herkennen als ik het ooit eens vind.
    De ooievaars zijn een prachtige afsluiter van een interesant en mooi blogje.
    groetjes
    Loes

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Hoi Kees,

    wat een mooi en leuk informatief blog weer.
    Ik had nog nooit van Waterlobelia gehoord en
    ook niet van hemelsleutel?! Ik vind die hemel
    sleutel wel een prachtige roze bloem hebben.
    Je Bont schaapje moet ik even op google
    opzoeken want ook daar had ik nog nooit
    van gehoord (wat een dommerd hé).

    Werkelijk weer een mooi en leerzaam blog Kees. Klasse!

    groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet a...

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan...

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnav...