Doorgaan naar hoofdcontent

Van veen tot zee: nieuwe natuur Midden-Groningen

Het Middeleeuwse landschap (bron: SBB infobord)
Op 7 maart werd door gedeputeerde Douwe Hollinga het informatiebord over de derde fase van de aanleg Natuurgebied Midden-Groningen onthuld. Met het nieuwe Dannemeer wordt een volgende schakel in de natte as "van veen tot zee" gerealiseerd. Ecologische hoofdstructuur, waterberging en recreatie gaan hier hand in hand. De oude Fivelboezem, zoals beschreven door Abt Emo van het klooster Wittewierum (1175-1237), komt niet meer terug. 
Verland door veengroei en afgedekt door klei van de vele overstromingen is dit deel van de Groningse geschiedenis definitief verleden tijd. Wat nog herkenbaar is wordt gebruikt in het nieuwe landschap. Een kwelderwal, een oude rivierbocht en vooral natte natuur met wisselende waterstanden.

Om een beeld te krijgen hoe dit er in 2013 uitziet richten we vandaag onze verrekijker op het gebied ten zuiden van het Slochterdiep. Oostelijk van Schaaphok, met het kleinste kerkje van Groningen, is bij de eerste brug en de aansluiting van de Hooilandsweg een kleine parkeerplaats gemaakt. Al vanuit de auto wordt je overweldigd door de weidsheid van het gebied.
Tot aan de horizon blauw-grijze plassen, gele rietvelden en bruine silhouetten van elzen. Staatsbosbeheer heeft voor de bezoeker een wandeling van vijf kilometer uitgezet met meer paardensporen dan voetstappen. Monsterlijk grote mesthopen fungeren als uitkijkpunt voor tientallen graspiepers. Slingerend door het terrein komt de Scharmer Ae in zicht. Een rechte lijn in het landschap en een begrenzing van het gebied. Starend over het water ga je gemakkelijk terug in de tijd van trekschuiten die belast met aardappelen op weg waren naar de fabriek in Woudbloem. Nu is het stil, een enkele reiger en vooral heel veel half verwilderde boerenganzen zijn onze metgezellen. De route loopt hier recht naar het zuiden en raakt net de oostkant van Woudbloem. Terugbuigend worden we verrast door duizenden Kolganzen die massaal het water opzoeken. Nog even genietend van de rust in Midden-Groningen en dan weer terug naar het verre noorden. Plotseling wordt onze aandacht getrokken door wat verlegen gepiep. Een kraaloogje kijkt ons nieuwsgierig aan.
Het is een Tjiftjaf die waarschijnlijk net terug is uit Zuid-Europa. Als een verkenner voor de anderen uitgevlogen en nu op de ereplaats van dit prachtige gebied. Over enkele dagen zal hopelijk voor hem of haar ook een partner aankomen.
Het laatste deel van de route gaat langs het Skaldmeer en de dijk van het Slochterdiep. Langs het pad zijn verschillende wilgen deels van hun bast ontdaan. Duidelijke indrukken van paardentanden laten zien wie hier bezig is geweest met natuurbeheer.

Terug bij de parkeerplaats kunnen we ons nauwelijks een voorstelling maken hoe deze Groningse parel over enkele jaren uitgegroeid zal zijn tot een diamant. Van veen tot zee, natuur in Nederland blijft verrassend.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet a...

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan...

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnav...