Doorgaan naar hoofdcontent

Veluws zand

Rijngrint op Noordzee zand
Een jaar natuur presentaties in woorden -  dag 363

Het is druk op Veluwse zand. Duizenden sporen verraden de aanwezigheid van groot wild. Edelhert, ree en vooral wild zwijn moeten hier vanaf de schemering bij tientallen rondstappen. Nog drukker is het met mestkevers. Veel verpletterd onder band of voet maar nog veel meer op en in visitekaartjes van paarden. Gravend en wroetend, ze hebben duidelijk haast om voor het al te koud wordt moeten de kinderkamers gevuld zijn. Maar met al dit gewemel zou je bijna vergeten om eens naar het zand te kijken. Een wonderbaarlijk schouwspel is het eigenlijk. Miljarden zandkorrels van honderden kilometers noordelijk liggen nu hier op de Veluwse hoogten. Meegevoerd met ijzige poolwinden en uiteindelijk hier rust gevonden. Daartussen ligt een bonte collectie van prachtige afgeronde steentjes. Wittig kwartsiet, rood graniet en groenig gabbro, van alles ligt er door elkaar. Veel te zwaar om met de wind hier terecht gekomen te zijn maar ook duidelijk niet afkomstig uit de eigen omgeving. Wat hier ligt komt uit het verre zuiden en zuidoosten. Rijngrint wat hier achtergebleven is in een tijd toen deze rivier nog ver ten noorden van Terschelling zijn monding had. Uiteraard lag het toen op zeeniveau maar toen meer dan een half miljoen jaar later het Scandinavische landijs naar het zuiden opschoof werd het letterlijk opgestuwd. Geplooid, gevouwen alsof het geen gewicht had. Net zoals een tafellaken opgeduwd wordt door een pan die op tafel staat. Nog eens 350.000 jaar later ligt het op een hoogte van ongeveer veertig meter boven de oorspronkelijke rivierbedding. Veluws zand onder je schoenen is als een prentenboek met duizend bladzijden.


Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet a...
Een reactie posten
Meer lezen

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan...
14 reacties
Meer lezen

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnav...
Een reactie posten
Meer lezen