Doorgaan naar hoofdcontent

Utrechtse muren

Gele helmbloem
Een jaar lang natuurpresentaties in woorden - dag 280

Dwalen door de binnenstad van Utrecht ontkom je niet aan het groen. Stadswal en park Lepelenburg zijn vermaard om hun bomen uit het begin van de vorige eeuw. Maar voor botanici zijn vooral de muren van de Oude en de Nieuwe gracht beroemd. Decennia geleden liep ik er voor het eerst en hoorde er al over een tweehonderd jaar oude vijgenboom. Ontsproten uit een achteloos weggeworpen pitje en uitgegroeid tot een in een muur verankerde boom. Ondanks vele restauraties zijn de meeste kademuren nog redelijk authentiek. En ook nog vrijwel overal in twee verdiepingen aanwezig. Dit laatste heeft alles te maken met de omlegging van de Rijn in 1122. Daardoor zakte het water vier meter en het was toch handig om vanuit schepen een directe verbinding met de handelshuizen te hebben. Al dit metselwerk op muur en "werf" werd uitgevoerd met kalkrijke specie. En dat was weer ideaal voor legio muurplanten. Muurvaren en steenbreekvaren zijn op veel plaatsen te vinden. Maar ook gele helmbloem bloeit er uitbundig. Hangend in grote bossen boven het water zoals ook boven de Geul in Valkenburg. Maar daar was het niet de cementkeus die zo gewaardeerd wordt door deze plant. Terwijl in Utrecht baksteen werd gebruikt koos men in Valkenburg voor kalkrijke mergel. Gaat u binnenkort eens naar Utrecht? Kijk dan eens over de rand van de gracht en geniet van een prachtige muurflora.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet a...

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan...

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnav...