Doorgaan naar hoofdcontent

Maretak en Winterzonnewende

Maretak, Epemastate (Fryslân)
Zes dagen na de Winterzonnewende (21 december) trekt Panoramix, gehuld in een wit kleed, door het donkere woud. Op zoek naar Maretak, het belangrijkste ingrediënt voor zijn toverdrank. Voor het beste resultaat moet de plant groeien op een eik en geoogst worden met een gouden snoeimes.

Keltische mythologie is door het bekende stripverhaal Asterix en Obelix weer nieuw leven in geblazen. Voor onze voorouders was het een hemels teken als de bomen, en dan bij voorkeur eiken, kaal werden en de Maretak opvallend groen bleef. In de IJslandse Edda wordt echter ook gesproken over een Maretak als dodelijk wapen. Loki doodde er Baldr, de god van het licht, mee. Freya wist hem echter uit de onderwereld terug te halen, haar vreugdetranen zijn nu nog zichtbaar als witte besjes op de Maretak. Iedereen die onder een Maretak door liep werd door haar gekust en was verzekerd van liefde en geluk. Ook in de Aeneas van Vergilius is de maretak symbool van licht en overwinning op de dood.

Maretak in de kroon van een Appel (Rosnay, F)

Maretak is in Nederland alleen in Zuid-Limburg algemeen. Meestal groeiend als parasiet op Ratelpopulier maar in West- en Midden-Europa ook op appel, meidoorn en zelden op eik. De giftige bessen worden o.a. door Kramsvogels en Grote Lijsters verspreid. Ook worden ze geoogst voor verwerking in geneesmiddelen tegen o.a. kanker en activering van het immuunsysteem.

Met deze Maretak wens ik al mijn lezers veel geluk in de komende Kerstdagen en het nieuwe jaar.





Reacties

  1. Bedankt voor deze leuke info over de maretak. Wat een prachtig gezicht, die enorme bos op de laatste foto!
    Hele fijne feestdagen en een heel goed 2013!
    groetjes Albertine

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hallo Kees,

    weer leerzame informatie.
    Je eerste foto vind ik ook bijzonder mooi.

    Ook voor jou en al je dierbaren, een paar hele fijne kerstdagen en alle goeds voor 2013. Dat we in het nieuwe jaar ook weer mogen genieten van alle mooie platen.

    Groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Bedankt voor al je mooie en leerzame blogs in het afgelopen jaar Kees.
    En inspirerend om met jullie op pad geweest te zijn.
    Fijne feestdagen gewenst en een goed nieuwjaar met vooral ook veel
    mooie momenten in de natuur.
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Kijk nu weten we het fijne van de maretak en de mistletoe.
    Ook voor jou een mooi Kerstfeest en de allerbeste wensen voor een goed en gezond 2013.
    Groeten, Gonnie

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Wat een mooi en toepasselijk onderwerp voor deze tijd van het jaar.
    Dank voor de goede wensen en ook jou wens ik fijne feestdagen en een gelukkig en gezond 2013, met hopelijk weer veel mooie en informatieve blogberichten, ik zie er naar uit.
    groet Loes

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hoi Kees
    Leuk om te lezen Kees ..van de Maretak en Winterzonnewende
    Altijd al een fan geweest van de stripboeken van Asterix en Obelix ( veel humor )
    Bij deze wens ik jou fijne kerstdagen en een mooi en vooral gezond 2013
    Groetjes Henk

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Heel leuk Kees, ik heb er nog nooit een gezien en dat terwijl ze hier ook wel voor zouden komen...

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hallo Kees,
    Op de terugweg van onze vakantie in Zuid-Polen kwamen we onderweg veel maretak tegen. Er ontstond een discussie in de auto over het feit dat in Nederland alleen in Zuid-Limburg maretak voorkomt. Waarom niet in bij ons in Drenthe? Vogels/verspreiding? Te nat?
    Groeten Niki Koster

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beste Nikki, bijzonder goede vraag, heeft in ieder geval niet te maken met de gastplant (van appel tot populier) of de belangrijkste zaadverspreider (Grote Lijster) die beide voorkomen in Drenthe. Op het terrein van Hortus Haren zijn verschillende exemplaren uitgeplant maar deze verspreiden zich niet, de grote Maretak op Landgoed de Pol (Glimmen) is verdwenen toen zijn Populier gekapt werd. Oorzaak zou de lagere calcium concentratie van het grondwater kunnen zijn (opgenomen door de gastboom en vervolgens doorgegeven aan de Maretak).

      Verwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet a...

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan...

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnav...