Doorgaan naar hoofdcontent

Kastanje salade

Kastanjemineermot, links en rechts
van de hoofdnerf rupsen in het bladmoes

Een jaar natuurpresentaties in woorden - dag 334 

Ik ben de tel kwijt geraakt als het gaat om aan te geven hoe vaak ik gevraagd ben wat de zin van een plant of dier in de natuur is. Wij mensen menen dat nut alleen maar bestaat als wij er iets mee kunnen terwijl het in de natuur gewoon eten en gegeten worden is. Producenten worden begraasd, grazers worden bejaagd en zo wordt de door de plant vastgelegde energie doorgegeven. Sommigen zijn selectief, anderen zijn alleseters. Zelfs iets wat totaal oneetbaar lijkt wordt gegeten, het giftige Jacobskruiskruid is daar een goed voorbeeld van. Passiebloemen zijn net zo giftig maar ook zij hebben een vlinderfamilie waarvan de rupsen graag hun blad eten. Alleen planten die door de mens uit hun natuurlijk biotoop meegesleept zijn worden niet of nauwelijks gegeten. Hun nut lijkt er alleen voor ons te zijn. Maar laat ze rustig staan, op een gegeven moment begint er wel iemand te knagen. Bij de Amerikaanse eik zijn dat de twee soorten wintervlinders die de ook ingevoerde Amerikaanse ooglapmot gezelschap houden. Paardenkastanje is een ander verhaal. Ook na 2000 jaar in de lage landen zijn er nog geen Hollandse kevers of vlinders die hun kaken in kastanjeblad zetten. Maar toen werd in de 20ste eeuw per ongeluk de kastanjemineermot ingevoerd. Een vlindertje van net 4 millimeter die van nature leeft in Albanese kastanjewouden. Eenmaal in Nederland belande het in een paradijs. Tonnen verse kastanje salade was er beschikbaar voor de rupsjes. Al minerend liggen ze in het bladmoes te knagen. Pas als ze gaan vliegen zijn er predatoren te verwachten. 


Reacties

Populaire posts van deze blog

Oranje boomalg

Oranje boomalg, Trentepohlia aurea Een jaar natuurpresentaties in 150 woorden - dag 120 Een boom als leefgemeenschap. Alles is er te vinden, van producent tot consument. Haarwortels, knoppen en bladeren,  elk stukje boom wordt begraasd. Maar kijk eens naar een vierkante centimeter schors. Dan blijkt dat er veel meer plantaardige producenten zijn dan alleen de eik of een vleugelnoot. Eén van de meest bizarre plantjes die op schors groeit is de oranje boomalg. Stampvol worteltjeskleurstof (caroteen) lijkt deze groenalg zijn familie vergeten. Maar haal het oranje er uit en er blijft een draadvormig groen wiertje over. Op o.a. eik vindt het een ideaal biotoop om te groeien. Vergroeid met buitenste schors doet het zijn eerste best om zijn eigen kostje bij elkaar te scharrelen door fotosynthese. Luchtvervuiling had hem bijna de das omgedaan maar net op tijd werd het iets beter in ons overvolle landje. Ook een nauw verwante soort, de Portugese rode alg, breidt zich sterk uit. Niet a...

Kraanvogels wereldwijd

 Nog even en dan klinkt het doordringende "Kruu, kruu" weer boven het oosten van Nederland. De Kraanvogels komen! Voor KNNV Drachten reden om er eens wat meer aandacht aan te geven. Niet alleen een bijna traditionele excursie naar de verzamelplaats van duizenden kranen op de velden rond het Duitse Diepholz maar ook een avond vol wetenswaardigheden over deze bijzondere vogels op 18 oktober 2012. Om deze presentatie voor te bereiden ben ik een weekend lang bezig geweest 12 van de 15 soorten kraanvogels te fotograferen. Helaas niet in hun eigen leefgebied, daarvoor zou een wereldreis langs het hart van Azië (8 soorten), Afrika (5 soorten), Australië, Europa en Noord-Amerika (elk 2 soorten) nodig geweest zijn. AquaZoo Fryslân (Leeuwarden) en het Vogelpark Walsrode(60 kilometer zuid van Bremen) boden echter de mogelijkheid om een portrettengalerij te maken van vogels die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden worden. Jufferkraanvogel Europese kraaan...

Rupsen, verborgen of gewapend

Psi-vlinder, Berkenheuvel September is de tijd dat veel rupsen zich opmaken voor de lange winter. Stevig dooreten, vervellen en dan verpoppen om zo roerloos te wachten op het nieuwe jaar. Sommigen leven zeer opvallend, anderen kiezen voor een strategie waar verstoppertje spelen het belangrijkste in het leven is. Drietand, Vennenbroek Opvallen betekent andere manieren gebruiken om vooral snaveltjes te weerhouden toe te happen. Kleuren die op wespen lijken helpen maar ook haarborstels zijn handig. De Drietand en de Psi-vlinder bijvoorbeeld. Als vlinder zijn het nauwelijks te onderscheiden grijs en zwart gekleurde uilvlinders. Maar als rups kiezen ze elk voor hun eigen, opvallende, uitdossing. Geel domineert bij de Psi-vlinder, oranje bij de Drietand. De laatste kiest ook voor verwarring door voor- en achterkant dezelfde kleur te geven. En allebei doen ze het met haren. Een zwarte, hoog uitstekende en wat slordig uitgevoerde kwast staat parmantig omhoog. Als een vogelsnav...